BEOGRAD, Najveći broj firmi koje su u stečaju dovedene su u mat-poziciju zato što vlasnici tih preduzeća koriste stečaj da bi izbjegli namirivanje dugovanja a operativni biznis nastavljaju u firmama pod drugim imenom, upozoravaju sagovornici “Blica”. Zbog toga što povjerioci ne uspjevaju da naplate potraživanja, najviše strada ostatak privrede, ali i građani.
Stečaj u TV Čačak posljednji je u nizu takvih slučajeva na koje je pala sjenka sumnje. Poslje proglašenja stečaja u ovoj medijskoj kući, zbog čega su zaposleni dobili otkaze, Sindikat novinara Srbije zatražio je preispitivanje ovog slučaja, jer je “dug za samo nekoliko dana narastao sa 28 na 42 miliona dinara, što otvara sumnju da je vlasnik i lična dugovanja i dugove drugih firmi prijavio kao dug ove televizije”.
Ovakvih slučajeva tokom privatizacije bilo je puno, ali ima i onih u kojima su vlasnici gasili preduzeća da ne bi plaćali poreze i druge obaveze prema državi, te dugove bankama.
Podaci Poreske uprave Srbije pokazuju da će država zbog firmi u stečaju izgubiti preko 250 milijardi dinara poreskih prihoda, imajući u vidu da je nemoguće naplatiti 190 milijardi dinara kod preduzeća koja su u stečajnom postupaku, kao i 43 milijarde od onih koji su izbrisani iz APR-a zbog automatskog stečaja.
Saša Radulović, stečajni upravnik, tvrdi da je kod najvećeg broja firmi stečaj namjerno izazvan, i on na sljedeći način objašnjava mehanizam kojim vlasnici preduzeća svjesno dovedu firmu do ruba propasti.
– Tokom privatizacije vlasnik kupuje preduzeće čiju imovinu zalaže kao garanciju za uzimanje kredita, pri čemu se vrijednost imovine uglavnom precjeni. Kada dovede sebe u situaciju da ne može da otplaćuje pozajmicu, onda operativni biznis, kao i imovinu koja nije pod hipotekom izmješta u neku drugu firmu i pušta društvo u stečaj – objašnjava Radulović.
Jedini mehanizam koji Poreska uprava ima jeste bolja kontrola i prinudna naplata javnih prihoda dok se obaveze ne nagomilaju.
– Mi kao organ ne možemo da imamo uvid u to ko su povjerioci, ko su kupci, da li firma posluje sa inostranstvom ili ne – objašnjava za “Blic” Dejan Vidojević, zamjenik direktora Poreske uprave Srbije. Blic
