BANJALUKA, Privrednici u RS i BiH na naplatu svojih potraživanja u prosjeku čekaju 104 dana, što je jedan od ključnih uzroka nelikvidnosti preduzeća, upozoravaju ekonomski stručnjaci.
U Udruženju ekonomista RS SWOT kažu da je jedan od najvećih problema privrede u Srpskoj nelikvidnost preduzeća.
– Koliko je ta nelikvidnost izražena najbolje pokazuje podatak Evropske statističke agencije Evrostat, da domaći privrednici za naplatu izdate robe ili pružene usluge u prosjeku čekaju 104 dana – navode u SWOT-u.
Prema ovom istraživanju, BiH se od evropskih zemalja nalazi samo ispred Srbije, gdje se na naplatu čeka 128 dana i Albanije, gdje se roba ili usluga naplate u prosjeku za 127 dana.
– Za razliku od BiH, mnoge zemlje iz okruženja zakonom su ograničile rokove plaćanja i uvele red u sisteme potraživanja. Maksimalan rok do kojeg u Hrvatskoj moraju biti plaćeni roba i usluge je 45 dana. U Sloveniji je taj rok 90 dana, a u mnogim zemljama članicama EU, iako nije zakonski ograničeno, na naplatu se ne čeka duže od 30 dana – kažu u SWOT-u.
Predsjednik Savjeta izvoznika pri Privrednoj komori RS i direktor banjalučkog preduzeća “Celeks” Predrag Zgonjanin kaže da su potraživanja preduzeća u RS prošle godine povećana za milijardu maraka u odnosu na 2010. godinu, što je najbolji pokazatelj nelikvidnosti i problema u kojima se privreda nalazi.
– U Evropi je to znatno drugačije. Firma koja ne plaća svoje obaveze na vrijeme gubi bonitet i banke na to ne gledaju blagonaklono. Potraživanja su ogroman problem naše privrede, posebno za male firme – kazao je Zgonjanin.
Prema njegovim riječima, dug jednog preduzeća u dugove uvlači i ostale, koji se na taj način uvlače u začarani krug, iz kojeg je jako teško izaći.
– Potraživanja su znatno povećana, a istovremeno je zatvoreno mnogo preduzeća. To znači da je manji broj privrednih subjekata povećao nelikvidnost, što je još jedan pokazatelj da je stanje alarmantno – naglasio je Zgonjanin.
EU
Prema podacima Evrostata najlošija zemlja EU po naplati potraživanja je Litvanija, koja ima duplo bržu naplatu od BiH, odnosno rok je 53 dana, dok je najbolja Danska, u kojoj se naplata obavlja za 17 dana i ona ima čak šest puta efikasniju naplatu od BiH. Glas Srpske
