BRISEL, Zvaničnici EU pripremaju se za ključni samit u Briselu na kome će pokušati da isposluju sporazum o načinima rješavanja dužničke krize evrozone.
Neki analitičari opisuju dvodnevne razgovore, koji počinju večeras, kao “biti ili ne biti” za 17 članica evrozone.
Ključni prijedlog na dnevnom redu skupa u Briselu je primjena budžetske discipline sa automatskim kaznama za zemlje koje prekorače limite potrošnje.
Njemačka i Francuska pokušavaju da isposluju izmjene postojećih ugovora EU uz oštrije fiskalne propise.
Međutim, predsjednik Evropskog savjeta Herman van Rompej ponudio je plan koji predviđa samo neke izmjene i dopune ugovora.
Zemlje koje nisu članice evrozone, uzključujući Britaniju, zabrinute su da bi mogle biti izolovane ako zemlje evrozone, predvođene Berlinom i Parizom, odluče da usvoje svoj vlastiti ustav.
Američki predsjednik Barak Obama juče je telefonom razgovarao o krizi u zemljama evrozone sa njemačkim kancelarom Angelom Merkel. Bijela kuća saopštila je da su se dva lidera saglasila da bilo koje rješenje mora biti dugotrajno i vjerodostojno.
Američki ministar finansija Timoti Gajtner sastaće se danas sa novim italijanskim premijerom Mariom Montijem u Rimu.
To je najnoviji u nizu susreta Gajtnera sa liderima evrozone dok se produbljuje zabrinutost SAD zbog krize.
Merkelova i Sarkozi pokušavaju da to isposluju izmjenama postojećih ugovora EU.
“Uvjereni smo da moramo da djelujemo bez zastoja”, napisala su dva lidera u zajedničkom pismu Rompeju, dodajući da je potrebno usvojiti nove propise do marta.
U pismu se, takođe, poziva na obnovljeni ugovor između zemalja članica evrozone.
Njemačko-francuski plan predviđa da Evropska komisija ima ovlaštenja da uvede kazne za zemlje koje prekrše budžetski deficit, sve članice evrozone treba da prilagode svoje zakone s ciljem izbalansiranih budžeta, zemlje evrozone treba da imaju zajedničke poreze na korporacije i finansijske transkacije i bilo koja finansijska pomoć neće zahtijevati privatne investitore da preuzmu na sebe dio troškova, kao što je bilo u slučaju Grčke.
Nasuport tome, Rompej je ponudio brzi fiskalni ugovor za koji ne trebaju dugotrajne ratifikacije parlamenata ili državni referendumi.
U svom izvještaju Rompej, koji će predsjedavati samitom, tvrdi da neophodne reforme mogu biti usvojene jednostavnim dopunama protokola, što je procedura koja traži nacionalni konsenzus, ali ne i suštinske promjene ugovora EU.
To bi, tvrdi Rompej, ubrzalo implementaciju reformi i uklonilo potencijalne političke komplikacije.
Pariz i Berlin pokušavaju da proguraju radikalnije mjere, kažu analitičari, i ako se svih 27 članica ne usaglasi, onda će oni biti spremni da rade na novom Ustavu, koji će uključivati evrozonu, ali i bilo koju drugu zemlju koja to želi.
Takav potez mogao bi ostaviti Britaniju, jednu od 10 članica EU koja nije uvela evro kao svoju valutu, u izolaciji.
