VAŠINGTON, U doba ekonomske krize poslovi u javnom sektoru i članstvo u sindikatima čak i u tržišnoj Americi donose benefite.
Sjedinjene Američke Države nikada nisu bile socijalistička država, a i danas ne važe za “kapitalističku Švedsku”, ali u vremenu ekonomske krize poslovi u javnom sektoru i članstvo u sindikatima čak i u tržišnoj Americi donose benefite.
Iako je danas samo 11,4 odsto zaposlenih radnika u SAD učlanjeno u neki od sindikata, oni koji to jesu imaju između 10 i 30 odsto veće plate od svojih sunarodnika koji nemaju sindikalne članske karte.
Statistike pokazuju da postoje velike razlike i po pitanju da li se radi o privatnom ili javnom sektoru, pošto je kod privatnika svega sedam odsto radnika sindikalno organizovano, dok u javnom sektoru, među državnim činovnicima, policajcima, nastavnicima, vatrogascima taj broj dostiže čak 37 odsto svih zaposlenih.
“U vrijeme krize posao u državnoj upravi i javnom sektoru obezbjeđuje dobru platu, velikodušne beneficije, sigurnost radnog mjesta i sve to čini one koji ovdje rade stabilnom srednjom klasnom, bez obzira da li su čistačice u vladi ili čuvari u zatvoru”, kaže Danijel Disalvo, profesor Siti koledža iz Njujorka i jedan od najboljih poznavalaca sindikalnog organizovanja u Americi.
Prema podacima Biroa za rad SAD, radnik iza koga stoji sindikat imao je prošle godine prosječnu nedjeljnu bruto platu od 943 dolara, dok je njegov kolega van sindikata na istom poslu zarađivao 742 dolara.
Iako broj članova sindikata konstantno pada u posljednjih šest decenija (rekord je bio 1954. godine sa 35 odsto svih zaposlenih), u jednom sektoru – državnoj i javnoj administraciji, taj broj je u stalnom porastu.
Taj broj je četiri puta povećan u posljednjih nekoliko decenija – sa četiri na 16,6 miliona članova sindikata među zaposlenima u javnoj i državnoj službi od lokalnog do federalnog nivoa.
Danas u Americi postoje dva velika sindikata, u koje je učlanjeno mnoštvo malih sindikata, Američka Federacija rada i sindikat “Federacija Promjena za pobjedu”.
Posljednja istraživanja koja je sproveo Njujork tajms govore da se 60 odsto Amerikanaca protivi umanjivanju prava na kolektivno pregovoranje sindikatima, kao i da se 56 odsto naspram 37 odsto izjasnilo protiv smanjenja plata u javnom sektoru.
Dvadeset šest odsto ispitanih je reklo da su plate i pogodnosti koje imaju zaposleni u javnom sektoru prevelike, četvrtina smatra da treba da budu i veće, dok se 36 odsto izjasnilo da su baš onakve kakve treba da budu.
Razlike postoje i kada se birači stranački opredjeljuju, pa tako smanjenje plata policajcima, državnim službenicima, nastavnicima traži dvije trećine republikanaca, dok samo 31 odsto onih koji se izjašnjavaju kao birači demokrata podržavaju te mjere.
Iako svojim članovima donose veće plate i sigurnije poslove, sindikati u Americi danas nemaju političku snagu koju su nekada imali. Zakonom im je zabranjeno da učestvuju u političkom životu doniranjem određenih kandidata na izborima, a smanjena je i mogućnost štrajka Taftovim zakonom iz 1947. godine, kojim se ukida pravo na štrajk ako se time “podriva nacionalna bezbjednost”.
Statistika i na tom polju pokazuje slabljenje sindikalnog uticaja, pa je tako prije nešto više od četiri decenije, 1970. godine u Americi zabilježen čak 381 veći štrajk a 2010. godine samo 11 sličnih štrajkova. Tanjug
