BANJALUKA, Rezultati popisa stanovništva, domaćinstava i stanova, koji počinje danas, imaće presudan značaj na planiranje budućeg razvoja društva u BiH.
Ovo je istaknuto na jučerašnjoj pres-konferenciji Agencije za statistiku BiH, a kojoj su pored Zdenka Milinovića, direktora ove agencije, prisustvovali i Radmila Čičković, direktor Zavoda za statistiku RS, i Hidajeta Bajramović, direktor Federalnog zavoda za statistiku.
Oko 19.000 popisivača širom BiH danas u devet časova započeće najveće statističko istraživanje, koje će trajati do 15. oktobra do 21 čas, a koje se čeka već 22 godine.
“Popis će trajati svaki dan od devet do 21 sat, a popisivači će voditi računa da u domaćinstva sa zaposlenim osobama dođu u popodnevnim satima”, rekao je Milinović, dodajući da će odmah nakon popisa biti urađen obračun i realizacija plaćanja prema popisivačima koji će po popisnici iz gradskog područja dobijati 2,2 KM, a iz seoskog 2,5 KM.
Iz nekoliko opštinskih popisnih komisija juče su istakli da im najveći problem predstavlja to što niko nije potpisao ugovor sa popisivačima, koji se plaše da neće biti plaćeni i koje ugovor ne obavezuje da obave posao.
Iz statističkih agencija još jednom su apelovali na sve građane BiH da daju tačne i precizne podatke te da popisivači i kontrolori svoj posao obave odgovorno i u skladu sa zakonom.
“Sve jedinice lokalne samouprave, kao i statističke institucije u BiH spremne su da odgovorno i profesionalno obave popis stanovništva u BiH. Sutra je veliki dan za sve građane RS i FBiH”, rekla je juče Čičkovićeva.
Pripremajući se za popis stanovništva, popisivači koji su već preuzeli popisni materijal obišli su popisne krugove i upoznali se sa terenom na kojem će raditi u narednih petnaestak dana.
Podaci koji budu prikupljeni popisom biće korišćeni isključivo u statističke svrhe i objavljivaće se isključivo zbirno, a ne smiju niti mogu biti davani ili ustupani bilo kojoj instituciji niti bilo kojoj organizaciji ili pojedincu.
Kada je u pitanju zaštita, svaka popisnica zaštićena je vodenim žigom, što znači da neće moći biti kopirana, a tokom unosa podataka u centralni sistem sve skenirane popisnice biće šifrirane, a ključevima za šifriranje će moći pristupti mali broj ovlaštenih osoba iz sve tri statističke institucije. Samo sa šifrom, koja je iz tri dijela, od kojih će svaka statistička institucija imati po jedan dio ključa moći će ovlaštene osobe pristupiti podacima.
Teritorija BiH podijeljena je u 24.321 popisni krug, od čega se u FBiH nalaze 15.782, u RS 8.087 i u Brčko distriktu 452. Većina popisnih krugova sastoji se od 70 do 100 domaćinstava.
“Svi podaci prikupljeni tokom popisa biće uneseni u Centralni informacioni monitoring sistem, koji je testiran i koji je u funkciji”, rekao je Milinović.
Na pripremi za popis stanovništva, statističke agencije u BiH rade već dvije godine, a o kolikom poslu se radi najbolje ilustruju podaci koji govore da je odštampano oko 130 tona materijala od čega sedam miliona popisnih obrazaca P1, P2, P3, 140 metodologija i skoro 3.000 uputstava za popisivače i opštinske instruktore.
Pripremljeni su i odštampani ogledni primjerci popisnica na 15 jezika nacionalnih manjina koje žive u BiH i oko 24.000 skica popisnih krugova i velike pregledne karte za svaku opštinu i naseljeno mjesto. Na popisu stanovništva, domaćinstava i stanova radiće gotovo 25.000 ljudi.
“U zemljama razvijenijim od BiH, popis se priprema i pet godina. Uradili smo dobar posao i sa zadovoljstvom očekujemo početak popisivanja”, rekla je Bajramovićeva.
Prvi rezultati popisa biće poznati 90 dana od dana završetka odnosno polovinom januara i prema riječima zvaničnika statističkih agencija neće biti kašnjenja.
Međunarodni posmatrači
Evropska komisija, putem Evrostata, Generalne direkcije za proširenje, Savjeta Evrope, Ekonomske komisije UN-a za Evropu, Statističkog odjeljenja populacionog fonda UN-a prate pripreme i sprovođenje popisa u BiH.
Ove organizacije nadgledaju da li se primjenjuju međunarodni standardi i da li su rezultati popisa vjerodostojni, kao i različite faze od prikupljanja do obrade podataka sa ciljem sprečavanja mogućih zloupotreba.
Grupa od šest stručnjaka za popis stanovništva odgovorna je za realizaciju aktivnosti na praćenju popisa, a ovi stručnjaci, kako je saopšteno iz Delegacije EU u BiH, specijalizovani su za demografiju, popise, statistiku stanovništva, kartografiju, obradu podataka i komunikaciju.
U fazi prikupljanja podataka stručnjaci će imati pomoć 28 međunarodnih posmatrača iz cijele Evrope, čiji je zadatak posmatranje samog popisivanja, a posjetiće pojedina domaćinstva zajedno sa popisivačima i bez uplitanja posmatrati postupak.
Protokol za odnose s medijima
Agencija za statistiku BiH sačinila je i protokol o odnosima s medijima, kojim se definiše način komunikacije svih učesnika u popisu stanovništva, domaćinstava i stanova u BiH.
Kako je navedeno u protokolu, poštovanje smjernica rada u odnosu sa medijima olakšaće svim učesnicima u popisu efikasniju komunikaciju sa ciljem pravovremenog, istinitog i objektivnog informisanja javnosti i sprečavanju nesporazuma, pogrešnog tumačenja i zloupotreba informacija i podataka. Nezavisne novine
