BANJALUKA, Nevladin sektor u BiH čini više od 12.000 organizacija, koje godišnje raspolažu sa 100 miliona maraka, ali efekti njihovog rada nisu ni približno srazmjerni uloženom novcu.
Navedeno je to u analizi koju je sačinila Inicijativa za bolju i humaniju inkluziju (IBHI), u kojoj se ističe da BiH u odnosu na broj stanovnika ima najveći broj nevladinih organizacija na zapadnom Balkanu.
Većina nevladinih organizacija registrovana je poslije 1991. godine, a tek svaka deseta potiče iz vremena prije rata. U poslijeratnom periodu došlo je do buma u osnivanju nevladinih organizacija, koje su svoju šansu vidjele u stotinama miliona maraka koje su stizale iz inostranstva u vidu raznih donacija.
– Nevladine organizacije nisu uspjele da civilizuju realnu politiku i artikulišu svijest građana nasuprot evidentnoj apatiji, niti da usmjere socijalno uključivanje u najširem smislu. One nisu ni branioci interesa siromašnih i marginalizovanih građana – navodi se u analizi IBHI i dodaje da je čak 71,8 odsto udruženja osnovano da bi radili samo u interesu svojih članova, dok ostatak djeluje u opštem interesu.
Ukupna planirana sredstva za nevladin sektor u 2010. godini iznosila su 114 miliona maraka, od čega se na FBiH odnosilo 75,2 miliona, RS 33,6 miliona, a na Brčko distrikt više od 3,2 miliona maraka. Analitičari IBHI su ocijenili da je od 2007. godine značajno smanjena transparentnost finansiranja nevladinih organizacija, a da istovremeno njihov broj nastavlja da raste.
– Donirana sredstva samo djelimično dospijevaju do krajnjih korisnika, a među ispitanicima kruži i stav da ima netransparentnosti u radu nevladinih organizacija, kao i da pojedini članovi u određenim organizacijama sprovode projekte zbog lične koristi – navodi IBHI.
Član Komisije za finansije i budžet Doma naroda Parlamenta BiH Mehmed Bradarić ocijenio je da cijeli nevladin sektor, a posebno organizacije koje se finansiraju iz budžeta na različitim nivoima vlasti, moraju da polože račune za svaku dobijenu i utrošenu marku.
– Mora se uvesti dodatna finansijska kontrola u nevladinom sektoru, jer postoje razne sumnje da se novac ne troši na transparentan način – istakao je Bradarić i dodao da se kontrola mora uspostaviti i nad nevladinim organizacijama koje se finansiraju iz stranih izvora.
Nadzor
IBHI je u analizi dala i preporuke čiji je cilj poboljšanje stanja u nevladinom sektoru.
– Da bi se uvela neophodna finansijska kontrola rada nevladinih organizacija, neophodno je da nadzor njihovog finansijskog poslovanja vrši Kancelarija za reviziju institucija BiH i druge nadležne institucije – navedeno je u preporukama. Glas Srpske
