BRISEL, Društvo u kojem živimo kreće se postepeno ka modelu koji se u Evropi popularno naziva “svijet na pet ekrana”, što se odnosi na sve češće korišćenje televizije, kompjutera, konzola za igrice i mobilnih uređaja, kao što su pametni telefoni i tablet.
Najnoviji podaci Evropske unije (EU) pokazuju da je, poslije televizije, internet postao drugi omiljeni izvor vijesti. Mobilni telefoni postali su značajan način za distribuciju igrica, vijesti i muzike i jedna su od najbrže rastućih formi za obezbjeđivanje takvih sadržaja i sličnih usluga, prenose “Vijesti”.
Ti podaci pokazuju i da se generalno opadanje prodaje novina ne podudara sa digitalizacijom, jer je u najvećem broju slučajeva počelo ranije, što zbog promjene modela potrošnje, što kao rezultat konkurencije na tržištu, koja je ograničila profit i smanjila cijene.
Štampa, međutim, i dalje ostaje glavni izvor prihoda za novinske izdavače, jer je prihod od digitalnog oglašavanja, uprkos stalnom rastu, u 2010. na svjetskom nivou iznosio samo sedam odsto.
Iako generalno izdaci za reklame između 1997. i 2012. pokazuju u prosjeku rast od 37 odsto, oglašavanje u novinama imalo je u tom periodu negativan rast od – 7,8 odsto.
To ukazuje da se novinski sektor suočava sa strukuralnim i ozbiljnim opadanjem prihoda od oglašavanja.
Opadanje prihoda od oglašavanja na televizijama i internetu, s druge strane, vjerovatno je najviše rezultat smanjivanja budžeta za oglašavanje zbog ekonomske krize, a ne zbog manje publike ili preusmjeravanja budžeta za reklame drugim medijima.
U medijima i medijskom sektoru poslovna pažnja se preusmjerava sa proizvodnje sadržaja na njegovu distribuciju.
Sveukupno, sektor koji obuhvata svjetske telekomunikacije, medije i nove tehnologije, vrijedi 920 milijardi eura i u prosjeku bilježi godišnji rast od osam odsto od 2006. do 2010. godine.
Prema podacima Evropske komisije, digitalizacija je povećala prodaju knjiga, pa je potrošnja na elektronske knjige svake godine u periodu od 2006-2010. udvostručena. Podaci koje je objavila Evropska komisija pokazuju i da slabi vodeća pozicija EU na ukupnoj svjetskoj medijskoj sceni.
Dok je 1988. EU imala pet od 15 vodećih medijskih kompanija u svijetu, 1998. ih je imala četiri, a 2008. godine samo tri.
Očekuje se i da će internet sektor do 2015. zabiljžiti rast od 13 odsto.
Prema podacima Evropske komisije, digitalizacija je povećala prodaju knjiga, pa je potrošnja na elektronske knjige svake godine u periodu od 2006-2010. udvostručena, ali je i dalje na nivou od samo tri odsto od ukupne prodaje knjiga u svijetu.
Takođe se pokazalo da se, u prosjeku, 70 odsto snimljene muzike u SAD, Velikoj Britaniji, Francuskoj i Njemačkoj, kao četiri najveća tržišta muzike širom svijeta, koristi putem interneta ili neke druge digitalne forme.
Ipak, prihodi od digitalnih izvora u tim zemljama iznose samo 35 odsto od ukupne prodaje snimljene muzike. Kako se ističe, evropska izdavačka industrija je najveća na svijetu i oduhvata ukupno 83.472 firme.
Najbrojniji podsektori u ovoj oblasti su, prema broju firmi, izdavači knjiga (31.813 firmi ili 38,1 odsto) i izdavači žurnala i magazina (18.975 firm ili 22,7 odsto).
Izdavači dnevnih novina su najmanji podsektor, budući da u 27 zemalja EU ima samo 9.006 firmi iz te oblasti, ili 11 odsto od ukupnog broja izdavača.
