DETROIT, Globalna ekonomija dovela je do pojave “avetinjskih gradova” – radi se mahom o velikim centrima na Zapadu koji su imali jaku industriju, a onda su se pretvorili u kriminalne centre i došli na ivicu bankrota.
Izumiranje gradova i cijelih regiona u SAD i Evropi povezano je sa prebacivanjem industrije tokom proteklih 15 godina u Kinu i zemlje trećeg svijeta, ističu ekonomski analitičari.
To je tzv. periferija globalnog ekonomskog sistema. Tendencija se, prije svega, ispoljava u najrazvijenijim zemljama svjetskog kapitalističkog sistema.
U SAD, Evropi i Japanu odvija se proces finansijske centralizacije. Ali ona ne donosi ništa dobro pošto vlasti ne mogu da nađu, niti ozbiljno traže, rješenje za ekonomske probleme.
Detroit, koji se našao na ivici bankrotstva, prešao je pod spoljnu upravu.
Krizni menadžer Detroita dobio je izuzetno široka ovlaštenja. U slučaju neuspjeha njegove misije, američka prijestonica automobilske industrije postaće najveći grad – bankrot u istoriji SAD.
Deficit budžeta Detroita iznosi 327 miliona dolara, a ukupan dug premašuje 14 milijardi?! Grad se transformisao iz automobilske u kriminalnu prijestonicu zemlje – nivo kriminala je pet i više puta veći od prosječnog američkog nivoa.
Neki eksperti smatraju da razlog nastanka avetinjskih gradova na postindustrijskom prostoru Zapada nije samo u prebacivanju proizvodnje u azijsko-pacifički region, nego i u tehnološkom napretku – savremenoj proizvodnji jednostavno nije potreban tako veliki broj radnika.
Problemi postoje i u Evropi.U Španiji je dužnička kriza pogodila desetak regiona koji su zatražili od Madrida finansijsku pomoć.
Pad standarda se nastavlja i na sjeveru Evrope. Postoji socijalna prijetnja.
Pojačana je migracija iz dijelova evrozone koje je najviše pogodila kriza u periferijske ekonomije, odnosno ekonomije u razvoju i u razvijene ekonomije poput Australije i Novog Zelanda. Postoji migracioni tok u Brazil i u Rusiju.
Analitičari upozoravaju da danas, kada se u svijetu odvijaju političke i ekonomske transformacije velikih razmjera, treba očekivati rast broja “avetinjskih gradova”. Svaki od njih će imati svoju istoriju.
Raskrsnice trgovačkih puteva, tranzitna mjesta na morskim putevima, vojna mjesta – sve su to gradovi koji su se “rađali” iz praktične potrebe i “umirali” kada je nestajala potreba njihovog daljeg postojanja.
Njihova revitalizacija bila bi skupa,a definitivno rušenje nema smisla. Zato vlasti ne žure da riješe ovaj problem.
Na njihovoj strani je najvažniji saveznik – vrijeme, koje će i bez ljudske pomoći izbrisati sa lica zemlje “avetinjske gradove”.