BEOGRAD, Srbija mora da promjeni pravac državne pomoći kako bi unaprijedila konkurentnost i razvila kreativne industrije što je osnov strategije razvoja razvijenih zemalja.
“To se zove pametna državna pomoć i podrazumjeva da ne pomažete gubitaše i ono što je neodrživo već pomoć usmjeravate u inovacije i kreativne industrije, u one privredne grane koje imaju šansu da se razvijaju i pomognu izvoz i investicije”, objasnila je dekan Fakulteta za ekonomiju finansije i administraciju (FEFA) Ana Trbović.
Trbović je napomenula da Srbija ima Fond za inovacije koji se trenutno finansira iz fondova Evropske unije (EU), ali da država treba da garantuje dugoročno postojanje te institucije.
Prema Trbović, kreativne industrije nisu samo one koje na prvi mah zvuče kreativno, kao što je filmska ili modna industrija, već i inženjerska struka i biomedicinska nauka.
To, na neki način, sve zajedno čini sektor koji se naziva kreativnim industrijama u kojima Evropa nalazi osnov za dalji rast i konkurentnost u odnosu na druga tržišta, ukazala je Trbović.
Filmska industrija u Srbiji već ima rezultate u privlačenju produkcije u zemlju i razvijanja te grane, srpski stručnjaci i inženjeri rade projekte za Dubai ili Dansku, dok je klaster modne industrije okupio kompanije koje su zajednički kupile program da predviđaju modne trendove unaprijed i da uhvate korak sa svijetom, istakla je Trbović i dodala da takve projekte treba da pomaže država.
Kreativne industrije su posebno priznate, u Evropi i u Sjedinjenim Američkim Državama, ali postaju prepoznatljive i u Aziji jer taj kontinent više ne zasniva konkurentnost na jeftinoj radnoj snazi već proizvodi inovativne proizvode od automobila do računara, rekla je Trbović.
“To je znak i da Evropa treba još više da podrži svoje kreativne industrije, kako ne bi postala na neki način muzej ekonomije, već ostala predvodnik inovacija u svijetu”, smatra Trbović.
Dekan FEFA je naglasila da je u Srbiji u uslovima krize i pada životnog standarda teško objasniti da dio budžeta ide za ulaganje u nešto što će dati rezultate tek za 10, 20 godina.
“Ukoliko to sada ne radimo mi ćemo dublje da tonemo. A to je sindrom Afrike i nerazvijenih zemalja koje jako sporo sustižu korak sa ostalima gdje mi ne želimo, da upadnemo u istu zamku razvoja. Zato je važno da više ulažemo u nauku”, upozorila je Trbović.
Ona je navela primjer Irske koja je investirala i pružala državnu pomoć priznatim i poznatim naučnicima, ne samo irskog porijekla.
“Kod nas takvi ljudi u čije je obrazovanje već uloženo i dalje na žalost odlaze jer nisu motivisani. Često kroz neke od naših dobrih fakulteta subvencionišemo razvijene zemlje, mnogo uložimo u nekog dobrog elektroinženjera koji ode da radi u inostranstvu, jer ne možemo da ponudimo dovoljno dobru zaradu za taj nivo kvalifikacija”, predočila je Trbović. Tanjug
