BEOGRAD, Grijanje iz toplana u Srbiji moglo bi narednih mjeseci da poskupi i za više od 35 odsto.
Sezona zagrijavanja stanova preko daljinskih sistema je završena, a dug toplana za energente premašio je 25 milijardi dinara.
Ako država ne bude reprogramirala ova dugovanja, sljedeće jeseni 600.000 domaćinstava u Srbiji moglo bi da se suoči sa hladnim radijatorima.
Svih 57 toplana sada sabira posljedice grijne sezone, a gruba procjena pokazuje da je samo za nabavku energenata ove zime potrošeno oko 350 miliona evra. Zima u stanovima i kućama bila je topla, najviše zahvaljujući pozajmicama mazuta iz Robnih rezervi i toleranciji “Srbijagasa”. Ali, pred sam kraj sezone, domaći distributer gasa nakratko je blokirao račune svojim dužnicima, od kojih potražuje 22 milijarde dinara. Naplata računa od domaćinstava i preduzeća opala je ispod 70 odsto, pa su potraživanja na početku godine bila veća od šest milijardi dinara. A uz to, u Udruženju toplana kažu da je sadašnja cijena grijanja isuviše niska.
– Poskupljenje nije jedini način da se problem prevaziđe, ali sa ovakvom cijenom mazuta poslovanje nije održivo – kažu u Udruženju toplana. – Toplane će zatražiti poskupljenje od lokalnih samouprava, koje donose konačnu odluku.
Računica smederevske toplane pokazuje da bi grijanje moralo da poskupi sa 79,8 na 120 dinara po kvadratnom metru.
– Kilogram mazuta košta 78 dinara, a mi naplaćujemo grijanje kao da je cijena 41 dinar – kaže Zoran Milosavljević, prvi čovjek smederevske toplane. – Ako država ne otpiše dugove ili nam ne obezbjedi mazut nećemo biti u stanju da zagrijemo stanove.
Nišlije se griju preko toplane na gas, u čijoj upravi kažu da bi realno poskupljenje trebalo da bude najmanje 20 odsto.
– Imali smo sreće da gas ove godine nije poskupljivao – kaže direktorka Gordana Mitić. – Ali, više ne možemo da balansiramo između ekonomske tarife i političke cijene koju nam diktiraju lokalne samouprave. Uz to, imamo dugovanja koja su stara i po pet godina, a naplata je duga i spora.
Utrošak
Uvođenje kalorimetara, koji bi donijeli naplatu po potrošnji toplotne energije, toplane vide kao rješenje.
– Takav sistem naplate zastupljen je na zapadu i često je uslov za dalji razvoj “Toplana”, odnosno, dobijanje povoljnih kredita – kaže za “Novosti” Milan Stošić, direktor JKP “Toplana”.
– Takođe, pravičniji je i prema građanima koji plaćaju samo ono što potroše. Novosti
