ŽENEVA/PARIZ, Svetska trgovinska organizacija (STO) podržala je juče zahtjev SAD za uvođenje tarifa na 7,5 milijardi dolara vrijednu evropsku robu.
Tarife su uvedene zbog, kako je saopšteno, nezakonitih subvencija koje su evropske vlade dodijelile proizvođaču aviona Erbas.
Odluka kojom se administraciji američkog predsjednika Donalda Trampa daje pravo da uvede kontramjere Evropskoj uniji uslijedila je poslije presude STO u vezi sa subvencijama Erbasu, donijete u maju 2018. godine.
Jučešnja odluka koja predstavlja rekordnu naknadu koju je STO odobrila nekoj strani, ne okončava dugotrajan transatlantski spor oko aviona.
Ta međunarodna organizacija sljedeće godine treba da presudi do koje vrijednosti robe EU može da uvede taksa, na osnovu druge, posebne odluke donijete protiv američke aviokompanije Boing.
SAD su već objavile plan o uvođenju taksi na uvoz sira, maslina i viskija iz EU, kao i na dijelove za avione, ali moguće su i promjene.
Takse SAD ne mogu da stupe na snagu prije sredine oktobra pošto nadležni odbor STO prethodno mora formalno da ih potvrdi. One će vjerovatno uticati na poljoprivredu i druge sektore evropske ekonomije.
Evropska komesarka za trgovinu Sesilija Malmstrom reagovala je na odluku STO rekavši da bi EU voljela da postigne dogovor o poravnjanju sa SAD kako bi bio izbjegnut carinski rat, ali da će odgovoriti ako predsjednik SAD Donald Tramp uvede nove takse na proizvode iz EU.
Malmstrom je rekla da bi carinski rat samo nanio štetu firmama i građanima s obje strane Atlantika, globalnoj trgovini i avionskoj industriji u osjetljivo vrijeme.
“Ako SAD odluče da uvedu kontramjere odobrene od STO, EU će biti stavljena u situaciju u kojoj neće imati drugu mogućnost nego da učini isto”, kazala je evropska komesarka.
U presudi STO iz maja 2018. godine navodi se da je pomoć EU Erbasu rezultirala padom prodaje aviona kompanije Boing na tržištima izuzetno velikih aviona.
Ta odluka je bila usmjerena na dva aviona: Erbasov model 350XWB, koji je rival Boingu 787, i dabl-deker A380, koji je pretekao Boing 747 kao najveći putnički avion na svijetu.
Francuski ministar finansija Bruno Le Me rekao je da je Francuska spremna na odmazdu ako SAD uvedu kaznene trgovinske mjere na uvoz iz Evropske unije.
Uvođenje takvih mjera bi, prema riječima Le Mera, predstavljalo ekonomsku i političku grešku.
“Sa našim evropskim partnerima bićemo spremni na odlučan odgovor. Prijateljsko rješavanje spora Boing/Erbas je najbolje rješenje, a najviše zbog toga što bi Evropa naredne godine mogla uvesti sankcije SAD”, navodi se u saopštenju Le Mera. Beta/Tanjug
