BANJALUKA, Ministarstvo poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede Republike Srpske nastojaće da u narednom periodu u agrarnoj politici kreira mjere koje neće biti usmjerene na širenje voćarske proizvodnje, već na zaštitu postojeće, a prioritet je pokrivanje sadnica protivgradnom mrežom.
Ova investicija nije jeftina i košta oko 25.000 KM po hektaru, ali doprinosi zaštiti voćarske proizvodnje, jer jednom stavljena mreža traje i do 15 godina.
Pomoćnik ministra u resoru za pružanje stručnih usluga u poljoprivredi Boris Pašalić izjavio je da je voćarstvo u Republici Srpskoj već nekoliko godina ugroženo zbog loših vremenskih uslova, odnosno suše, grada, pa i štetotična.
“Jedan grad pričini štetu u toj i u naredne dvije godine. Pokušaćemo da u narednom periodu kreiramo mjere tako da ne podstičemo puku sadnju novih zasada, nego da dajemo subvencije tamo gdje proizvođač želi da postavi mrežu”, istakao je Pašalić.
On je naglasio da ključni faktor koji može doprinijeti razvoju poljoprivrede jesu nove tehnologije, ali koje domaći poljoprivrednici nerado prihvataju, te voćarska proizvodnja u Srpskoj mora imati količinu, kvalitet i kontinuitet da bi se takmičila sa istom proizvodnjom u drugim zemljama.
Prema njegovim riječima, prinos jabuke u Srpskoj iznosi oko 30 tona po hektaru, dok je u Italiji prinos tog voća od 50 do 60 tona, iako Republika Srpska ima bolje agroekološke uslove nego region.
“Imamo problem sa tehnologijom gajenja i pokušavamo našim voćarima objasniti da ne mogu raditi na isti način 50 godina. Imamo hektar obradive zemlje po glavi stanovnika, a kada to kažete jednom Holanđaninu ili Izraelcu oni ne mogu da vjeruju. To je ogromna površina od milion i po hektara obradivog zemljišta koje je neiskorišćeno, a ima prostora za proizvodnju i nove tehnologije. Poljoprivreda nije samo grana privrede, nego i naučna oblast”, ocijenio je Pašalić.
Da je neophodna zaštita voćnjaka smatra i predsjednik Udruženja voćara Republike Srpske Dragoja Dojčinović, koji je posebno istakao prednost protivgradne mreže.
“Najveći problem je što smo uvijek radili na tome da imamo što više sadnica i hektara, a pokazalo se da treba imati manje, a zaštititi, jer su prisutne razne elementarne nepogode. Ako se zaštiti, i prinos će onda biti mnogo veći”, naglasio je Dojčinović.
On je ukazao i na problem velike štete koja nastane usljed grada, te da subvencija od 200 KM po hektaru ne znači ništa u odnosu na oko 12.000 KM uloženih sredstava po hektaru.
Kada je riječ o plasmanu voća, proizvođači iz Republike Srpske veoma malo svoje poizvode izvoze na tržište EU, a prisutan je i problem crnog tržišta. Iz resornog ministarstva napominju da proizvođači moraju znati da nema više zagarantovanih otkupa, da postoji otvoreno tržište i konkurencija.
U Republici Srpskoj je u voćarstvu najzastupljenija šljiva koja je zasijana na oko 7.000 hektara, zatim jabuka na oko tri hiljade hektara, kruška na oko 1.500 hektara, a potom breskva, malina, jagoda i vinova loza.
Velikog potencijala ima proizvodnja maline, borovnice i aronije koja je samo prošle godine u okolini Banjaluke zasađena na oko 40 hektara i koja ima odličnu cijenu, ali iz Ministarstva napominju da s ovom kulturom ipak treba biti oprezan, prije svega zbog plasmana jer trenutno u Poljskoj ima smrznute aronije koja je jeftinija od kilograma pšenice. Srna