GRADIŠKA, U Gradišci je danas otvoren Treći sajam voća i povrća na kome je svoje proizvode izložilo 120 voćara i 74 povrtara iz 15 opština Republike Srpske, te iz Gradačca iz Federacije BiH.
Otvarajući sajam “Gradiška 2015”, načelnik opštine Zoran Latinović rekao je da je sajam zamišljen kao regionalni skup koji bi trebalo da objedini voćarsku i povrtarsku proizvodnju, i na kome bi bila razmjenjivana iskustva o problemima ove proizvodnje i načinu kako ih prevazići.
On je naglasio da je najveći problem u voćarskoj i povrtarskoj proizvodnji kako plasirati proizvode na domaće i inostrano tržište, te je iz tog razloga i uspostavljena saradnja sa njemačkom organizacijom GIZ koja radi na projektu brendiranja proizvoda sa područja Gradiške, Laktaša, Srpca i Kozarske Dubice.
“Stvorena je robna maraka `Sava garden` sa garantovanim kvalitetom, koja će omogućiti da voćarski i povrtarski proizvodi sa ovog područja budu konkurentni i prepoznatljivi na domaćem i inostranom tržištu”, naveo je Latinović.
Latinović je dodao da se opština Gradiška trudi da predstavi svoje potencijale kao opštine sa najvećom proizvodnjom voća u BiH od 50.000 tona godišnje, kolika je i prosječna proizvodnja povrća na području Gradiške.
“U ovom trenutku nedostaje hladanjača za skladištenje tih proizvoda, ali dolazak firmi kao što je `Kine` iz Njemačke, koja je ove godine otkupila značajne količine krastavca kornišona, daje ohrabrenje da će se u budućnosti ustabiliti i plasman proizvoda”, istakao je Latinović.
Pomoćnik ministra poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede Republike Srpske Boris Pašalić rekao je da je iza poljoprivrednih proizvođača, posebno voćara, nekoliko veoma teških godina sa štetom od elementarnih nepogoda.
“Pošlogodišnja šteta od poplava iznosila je oko 60 miliona KM. Ove godine 60 miliona KM iznosi samo šteta u voćarstvu, uz dodatnih 14 miliona maraka štete od olujnog nevremena i grada”, naveo je Pašalić.
Pašalić kaže da poljoprivrdeni proizvođači, uprkos tome, smognu snage da proizvedu i da svoje proizvode predstave na sajmovima kao što je Sajam voća i povrća u Gradišci.
On je dodao da je pozitivno za poljoprivrednu proizvodnju Republike Srpske to što se otvaraju neka nova tržišta, navodeći da će 25. septembra doći delegacija iz Sankt Peterburga, koja će sa predstavnicima Vlade Republike Srpske razgovarati o poljoprivrednoj proizvodnji i turizmu.
“To je veliko tržište na koje Republika Srpska može da plasira svoje proizvode, ali uvijek su za ta tržišta važni pouzdani partneri koji mogu da obezbijede više od 100.000 tona kvalitetnog voća i povrća”, naglasio je Pašalić.
Predsjednik Udruženja voćara Republike Srpske Dragoja Dojčinović istakao je da voćari žele da Sajam voća i povrća u Gradišci preraste u manifestaciju međunarodnog karaktera, gdje će se kupcima moći predstaviti šta proizvode domaći proizvođači u Potkozarju i Republici Srpskoj.
“Ovaj sajam je dokaz da voćari mogu i u teškim uslovima da proizvedu i organizuju se radi predstavljanja svojih proizvoda na tržištu”, rekao je Dojčinović.
On je naveo da je ova godina bila teška za voćare, pa su oni koji su imali sisteme za navodnjavanje imali ipak zadovoljavajući urod, a oni koji nisu imali dovoljno vode osjetili su to i na količini i kvalitetu ubranog voća.
Predsjednik Udruženja povrtara Republike Srpske Branko Mastalo naglasio je da je ova godina bila jako loša i za povrtare.
“Priprema zemlje za obradu je bila teška, što je uticalo na kasniju sjetvu. Kasnije su vrućine i kod onih povrtara koji imaju sisteme za navodnjavanje, značajno uticale na kvalitet i količinu proizvedenog povrća”, naveo je Mastalo.
On procjenjuje da su prinosi u povrtarstvu u Srpskoj sigurno manji za 40 odsto u odnosu na prošlu godinu.
Savjetnik u projektu “Pro lokal” njemačke organizacije GIZ Snežana Savić navela je da je projekat brendiranja voćarske i povrtarske proizvodnje za područja Gradiške, Laktaša, Srpca i Kozarske Dubice pod nazivom “Sava garden” ne znači samo lijepo ime i zaštitni znak, nego predstavlja sistem koji uređuje međusobne odnose između proizvođača, prodavaca i potrošača.
Ovaj projekat započet je prije četiri godine izradom Regionalne strategije ruralnog razvoja, koje su usvojili lokalni parlamenti ove četiri opštine.
Prema njenim riječima, do sada su brend “Sava garden” prihvatila 82 proizvođača voća okupljena u voćarsku kooperativu preduzeća “Agroipeks nova”, a cilj je da sa novim brendom ponovo osvoji, prvo domaće, pa onda strano tržište.
Osim uživanja u raznovrsnom voću i povrću, posjetioci Trećeg sajmu voća i povrća, koji je upriličen na platou ispred Kulturnog centra u Gradišci, mogli su da degustiraju i proizvode domaće kuhinje, pčelinje proizvode, te razne voćne rakije i sokove.
Najbolji izlagači sajma nagrađeni su peharima i priznanjima. Srna