PODGORICA – Cijene osnovnih životnih namirnica u američkoj državi Njujork često su znatno niže nego u Crnoj Gori, iako su im minimalne zarade značajno veće, piše Pobjeda.
Dok stanovnici Njujorka, zahvaljujući konkurentnom tržištu i visokom standardu života, uživaju u povoljnijim cijenama mesa, mlijeka, ulja i povrća, građani Crne Gore suočavaju se s mnogo višim troškovima, čak i za osnovne potrebe, prenosi Mina. List je istraživao razloge te neobične ekonomske situacije i koja je uloga domaćih trgovinskih lanaca u formiranju cijena na crnogorskom tržištu.
Cijene hrane u državi Njujork generalno se smatraju prilično pristupačnim, posebno kada se uzme u obzir visok standard života i relativno visoki prihodi građana. Iako se Njujork često percipira kao jedan od skupljih gradova u Sedinjenim Američkim Državama (SAD), raznovrsnost ponude i konkurencija među trgovinama omogućavaju građanima pristup širokom spektru proizvoda po povoljnim cijenama.
U poređenju s tim, situacija u Crnoj Gori je znatno drugačija.
U Crnoj Gori, gde je minimalna zarada značajno niža, čak pet puta manja od one u Njujorku, cijene osnovnih životnih namirnica su iznenađujuće visoke. Na primjer, proizvodi poput mlijeka, maslaca i povrća često imaju cijene koje su čak pet puta više nego u Njujorku. Taj paradoksalni trend ukazuje na disproporcionalno visok trošak života u Crnoj Gori u odnosu na niske prihode stanovništva.
Jedan od ključnih faktora koji doprinosi tim visokim cijenama u Crnoj Gori jeste dominacija domaćih trgovinskih lanaca na tržištu. Ti lanci imaju primat i često podižu cijene bez ikakve ozbiljne kontrole ili regulacije. Nedostatak konkurencije stranih trgovinskih lanaca dodatno otežava situaciju, jer ne postoji pritisak da se cijene prilagode ili snize kako bi bile konkurentne.
To monopolsko ponašanje omogućava domaćim trgovinskim lancima da diktiraju cijene po sopstvenoj volji, što rezultira značajnim teretom na potrošače.
Zahvaljujući čitaocima lista, koji su slali podatke upravo iz Njujorka, utvrđeno je da tamo kilogram parmezana košta 4,49 dolara ili 4,03 evra, a galon mlijeka koji sadrži 4,7 litara 2,99 dolara ili 1,79 evra, odnosno 56 centi po litru. Litar mlijeka u Crnoj Gori košta više od jednog evra.
Litar ulja avokada, koje se, nažalost, u Crnoj Gori ne može naći i litar maslinovog ulja kreću se od deset evra, dok je kod nas najjeftinije od 16 pa do 28 evra.
Pakovanje maslaca od 1,3 kilograma u Njujorku košta 4,99 dolara ili 4,47 evra, dok u Crnoj Gori 250 grama iznosi četiri evra pa naviše, što je pet puta skuplje.
U Njujorku je, kako piše list, kilogram goveđeg steka i drugih vrsta skoro 30 odsto jeftiniji, pa se tako kilogram goveđeg mesa ili steka kreće od 6,59 do 6,99 dolara, odnosno 5,92 do 6,28 evra. Povrće je daleko jeftinije, pa je kilogram paradajza 1,99 dolara ili 1,78 evra, dok je krastavac 99 dolarskih centi, odnosno 88 evrocenti. Paprike koštaju 1,99 dolara ili 1,78 evra, a kilogram zelene salate od evro do dva, dok je sada kod nas i pet evra.
Minimalna bruto plata u državi Njujork varira u zavisnosti od regije, pa je u Njujork Sitiju, kao i u okruzima Nasau, Safok i Vestčester, 16 dolara po satu ili 2.700 dolara mjesečno. U ostalim dijelovima države Njujork, minimalna plata je 15 dolara po satu što je oko 2.500 dolara mjesečno za osam radnih sati sedmično, ne računajući vikende.
Neto plata može varirati u zavisnosti od različitih faktora, uključujući poreze i odbitke, ali se obično smatra da je neto iznos oko 70-80 odsto bruto zarade, zavisno od individualne situacije. Ove stope minimalnih zarada planiraju se dalje povećavati svake godine do 2026. godine, kada će iznositi 17 dolara po satu.
Minimalni mjesečni trošak potrošačke korpe za osnovne potrebe za hranom i pićem jedne porodice u državi Njujork može varirati zavisno od veličine porodice, lokacije unutar države, te specifičnih potreba i preferencija. Međutim, za prosječnu četvoročlanu porodicu minimalni trošak za osnovne potrebe za hranom i pićem u državi Njujork iznosi oko 8.000 dolara mjesečno.
Taj iznos može biti viši u gradskim područjima kao što je Njujork Siti, gde su cijene hrane najviše. U ruralnijim dijelovima države, troškovi mogu biti nešto niži, ali opet zavise od lokalnih cijena i dostupnosti.