KRAGUJEVAC, Promotivnim filmom i izložbom fića u Kragujevcu je danas obilježen jubilej – 60 godina od početka proizvodnje tog vozila marke “Zastava 750” u pogonima kragujevačke fabrike automobila, koja je tada nosila naziv “Zavodi Crvena Zastava”.
Proizvodnja fića, koja je radničkoj klasi bivše Jugoslavije bila prvi porodični auto, u Kragujevcu je počela 18. oktobra 1955. godine, po licenci italijanskog Fijata, a prvi model je poklonjen Titu.
Za nešto više od tri decenije sa montažnih traka je sišlo 923.487 tog Fijatovog modela, a posljednji je proizveden 18. novembra 1985. godine.
Dotjerane i uglancane fiće Udruženja “Ljubitelja fića” Kragujevca i okolnih gradova, bile su izložene ispred hale u kojoj je svojevremeno počela njihova proizvodnja, a poslije promotivnog filma Turističke organizacije Kragujevac, u čast značajnog jubileja, vlasnici su svoje oldtajmere, zašle u četvrtu, petu i šestu deceniju, provozali gradskim ulicama.
Članovi Udruženja ljubitelja fića, kao i nekadašnji radnici, smatraju da bi Kragujevac trebalo da ima muzej automobila u kojem bi bili izloženi svi modeli proizvedeni u fabrici.
Fiću, mali gradski auto sa dvoje vrata, poznatiju i kao vozilo “nacionalne klase”, mnogi i danas vezuju za “dobra stara vremena”.
Taj automobil je za Kragujevac značio mnogo više, zato što je u vrijeme njegove proizvodnje u fabrici radilo na hiljade radnika tog grada i tako obezbjeđivalo egzistenciju svojim porodicama.
U fabrici automobila u Kragujevcu, poslije fiće, uslijedila je proizvodnja “tristaća” (Fijat 1300), potom “keca” (zastava 101), “zastave 128” kao i “juga”, koji se 80-ih godina prošlog vijeka izvozio u SAD.
Sa montažnih traka u fabrici “Zastava automobili” sišlo je ukupno 4,3 miliona putničkih vozila, koji su kupce imali širom svijeta.
Fabrika pod tim nazivom prije nekoliko godina odlazi u istoriju, a na njenim temeljima niče srpsko-italijanska kompanija “Fijat automobili Srbija”.
Fabrika “Zastava automobili” poslovala je u okviru holindinga “Zastava vozila”, najvećeg industrijskog giganta na tlu Jugoslavije, u čijem sastavu je bilo 47 preduzeća širom te bivše države, 432 kooperanta, sa ukupno oko 32.000 radnika, od čega 7.500 van Kragujevca.
Prvi direktor fabrike “Zastava automobili” bio je Prvoslav Raković, a 1989. godine, kada je u fabrici proizvodeno rekordnih 230.570, i kada se “jugo” izvozio u SAD, njome je rukovodio Rodoljub Micić. Tanjug