Naftaši iz cisterni toče lož-ulje u automobile?

– Inspektori zatekli cisternu sa lož-uljem na koju je direktno bio priključen pištolj za istakanje

– Inspektorat: U pravilu, u trenutku kontrole subjekti nisu zatečeni u činjenju prekršaja

BANJALUKA – Iako je u Republici Srpskoj zabranjena prodaja lož-ulja putem aparata koji se koriste za sipanje goriva u rezervoare vozila, pumpaši su pronašli način da i iz cisterni lož-ulje sipaju u automobile, otkriva portal CAPITAL.

Pravilnikom koji je stupio na snagu u maju prošle godine u RS je zabranjena prodaja lož-ulja putem tzv. pištolja, ali je inspekcija, i pored zabrane, otkrivala nelegalnu prodaju.

U jednoj kontroli koja je izvršena na benzinskoj stanici u kasnim večernjim satima inspektori su zatekli cisternu u kojoj se nalazilo lož ulje, a na koju je direktno bio priključen pištolj za istakanje.

„Zbog toga postoji osnovana sumnja da je ovaj subjekt točio lož-ulje u rezervoare automobila, te je novčano kažnjen“, rekli su za CAPITAL u Inspektoratu ne otkrivajući o kojoj je pumpi riječ.

Takođe, tržišna inspekcija je na osnovu Naredbe za pretresanje izdate od strane Osnovnog suda u Zvorniku uz prisustvo pripadnika MUP-a RS obavila vanrednu kontrolu u privatnim prostorijama jednog fizičkog lica za koje je postojala sumnja da nelegalno prodaje i skladišti goriva.

„U kontrolisanim prostorijama je zatečeno i oduzeto 2.530 litara lož-ulja i 880 litara euro dizela. Inspektor je rješenjem fizičkom licu zabranio skladištenje, držanje i prometovanje ulja za loženje i euro dizela u pomoćnim objektima stambene kuće i izrekao novčanu kaznu putem prekršajnog naloga“, kazali su u Inspektoratu.

U Republici Srpskoj je polovinom maja 2016. godine stupio na snagu Pravilnik o uslovima za obavljanje trgovine na malo lož-uljem kojim je propisano da se lož ulje na benzinskim pumpama ne može prodavati putem aparata koji se koriste za istakanje goriva u rezervoare vozila i radnih mašina tzv. pištolja.

Stupanjem na snagu Pravilnika republička tehnička inspekcija je uz asistenciju pripadnika MUP-a kontrolisala i da li vozači sipaju lož-ulje u automobile. U toku kontrole zaustavljeno je oko 50 automobila gdje je u dva slučaja utvrđeno da se u rezervoaru vozila nalazi lož-ulje, te su i ovim slučajevim vlasnicima vozila izrečene prekršajne mjere.

Republička tržišna inspekcija od tada pa do kraja avgusta ove godine obavila je 334 kontrole benzinskih pumpi, sa posebnim akcentom na promet ulja za loženje.

„U pravilu u trenutku inspekcijske kontrole na benzinskim stanicama subjekti nisu zatečeni u činjenju prekršaja, odnosno nije utvrđeno istakanje lož-ulja u rezervoare vozila i radnih mašina. Kod manjeg broja subjekata utvrđeno da su lož-ulje koje su imali na dan stupanja na snagu pravilnika, prodavali i nakon toga, čime su počinili prekršaj“, kazali su u Inspektoratu.

Da su naftaši, ipak, našli novi način da zaobiđu zakon potvrdili su nam direktno i neki od njih. Iako kažu da je do pozitivnih pomaka došlo, ne kriju da i dalje ima zloupotreba.

„Rast prodaje dizela posebno smo osjetili u nekim ruralnim predjelima, ali ono što nas razočarava je činjenica da pumpe već vraćaju cijene lož-ulja na toteme, iako su ih nakon stupanja na snagu pravilnika bile u potpunosti uklonile. Naša saznanja govore da su neke pumpadžije napravile određen sistem cisterne koje drže u blizini benzinske stanice i iz njih prodaju lož-ulje vozačima“, kazao je za CAPITAL direktor jedne benzinske pumpe.

Pravilnikom je predviđeno i da benzinske stanice moraju imati auto-cisternu u vlasništvu ili u zakupu, koja je vidno obilježena i isključivo služi za dostavljanje ulja za loženje na adresu kupca i koja je opremljena odgovarajućim mjernim uređajima za utvrđivanje istočene količine, kao i uređaje odnosno pumpe za utakanje u auto-cisterne, koje su većeg protoka od 500 litara u minuti, kako bi se onemogućilo točenje u rezervoar automobila.

U Inspektoratu su rekli i da u Distriktu Brčko trgovina lož-uljem nije regulisana kao u RS, što ostavlja prostor za zloupotrebe, posebno u opštinama samouprave koje graniče sa Distriktom.

„Kao efikasno rješenje koje bi spriječilo zloupotrebe ovog energenta bilo bi potrebno definisati akcize za lož ulje, kao za eurodizel, čime bi se uklonio motiv i interes za zloupotrebe, te se nadamo da će putem Zakona o akcizama ovo pitanje biti riješeno na teritoriji cijele BiH“, kazali su u Inspektoratu.

UIO: Prodaja lož-ulja smanjena za 50 odsto

Ipak, podaci Uprave za indirektno oporezivanje (UIO) BiH pokazuju da je došlo do značajanih pomaka kada je u pitanju nelegalna prodaja lož-ulja u BiH.

„Prodaja lož-ulja u BiH u prvih šest mjeseci ove godine smanjena je za čak 50 odsto u odnosu na isti prošlogodišnji period, a tome je u značajnoj mjeri doprinijelo intenziviranje kontrolnih aktivnosti UIO na suzbijanju prevara kao i mjere koje su sprovele vlade RS i FBiH”, navodi se u izvještaju Odjeljenja za makroekonomsku analizu u UIO.

U izvještaju je navedeno da je nezakonita potrošnja lož-ulja kulminirala 2012. godine, a da su njihove kontrole i mjere entitetskih vlada dovele do značajnog smanjenja potrošnje lož-ulja.

„U prvom polugodištu došlo je do drastičnog pada od 50,8 odsto u odnosu na isto razdoblje 2016, dok je u odnosu na rekordnu 2012. godinu pad iznosio čak 60 odsto“, navodi se u izvještaju.

Zakonom o akcizama u BiH na lož-ulje plaća se akciza od 30 feninga po litru, ali se na njega ne plaća putarina za puteve od 0,15 KM i putarina za izgradnju autoputeva od 0,10 KM po litru.

CAPITAL: M. Čigoja