BANJALUKA – Okružni sud u Banjaluci uvažio je tužbu Centra za životnu sredinu i poništio dozvolu koju je Ministarstvo za prostorno uređenje, građevinarstvo i ekologiju Republike Srpske izdalo za termoelektranu Ugljevik III.
Ovo je četvrti put da se “ruši” ekološka dozvola za projekat koji je kroz koncesiju dodijeljen ruskom oligarhu Rašidu Serdarovu i njegovoj firmi “Comsar Energy” prije još 11 godina.
Sud je presudu donio u upravnom sporu koji je Centar pokrenuo u oktobru 2023. godine, i to nakon što je resorno ministarstvo koje vodi Bojan Vipotnik, uprkos tome što je zvanično prekinulo postupak odlučivanja o izdavanju ekološke dozvole, na zahtjev investitora ponovo odlučilo da izda ovu dozvolu za planirani projekat.
Iz Centra podsjećaju da je ministarstvo prvo u julu 2013. donijelo zaključak, odnosno odluku kojim se prekida postupak za izdavanje ekološke dozvole za “Ugljevik 3”.
Naime, postupak je obustavljen do odluke Vrhovnog suda Republike Srpske, jer je ministarstvo tražilo preispitivanje sudske presude kojom je takođe po tužbi Centra poništeno rješenje kojim je za isti projekat ranije odobrena Studija uticaja na životnu sredinu.
Međutim, kako se jasno vidi u presudi, ministarstvo je pobilo svoj zaključak i donijelo ekološku dozvolu.
“Tuženi je trebao ostati kod zaključka kojim je prekinut postupak za izdavanje ekološke dozvole, do njegovog okončanja”, navodi se u presudi.
U njoj se dodaje da je ministarstvo iako je prekinulo postupak, postupalo po prijedlogu “Comsar-a” ponašajući se kao da ranije nisu donosili nikakve odluke.
“Tuženi je povrijedio pravila postupka čija je posljedica nezakonit pravni akt, na šta tužilac osnovano ukazuje tužbom, zbog čega ju je valjalo uvažiti i osporeni akt poništiti”, piše u presudi.
Takođe, pored očigledne povrede postupka, sud je obrazložio da je nedostatak ocjene dokaza dodatni razlog poništenja dozvole, jer je Ministarstvo imalo dužnost da jasno predoči postupak odlučivanja.
Pravni savjetnik u Centru za životnu sredinu Redžib Skomorac kaže da je ministarstvo u ovom slučaju kršeći vlastiti zaključak stvorilo novi presedan u produbljivanju pravne nesigurnosti u oblasti koncesija u Republici Srpskoj.
“Ovo nije u interesu niti investitora, niti lokalne zajednice niti vladavine prava u ovom BiH entitetu”, kaže on.
U Centru za životnu sredinu, a u cilju izvršenja presude zahtijevaju od ministarstva da postupi po obavezujućoj sudskoj instrukciji, odnosno da stane sa odlučivanjem po spornom zahtjevu investitora.
Kažu da su usljed upornog odobravanja ovog privatnog projekta, nakon posljednjeg nezakonitog postupanja javne vlasti, podnijeli i žalbu kod Sekreterijata Energetske zajednice, radi povrede Ugovora o osnivanju ove zajednice, čiji je potpisnik BiH.
Inače, ministarstvo nije sporilo činjenicu da je donijelo odluku o prekidu postupka, a pred sudom su se pokušali da se opravdaju na nesvakidašnji način.
Naime, dok je zaključak o obustavi postupka bio na snazi, “Comsar” im se javio sa zahtjevom za izdavanje ekološke dozvole, na osnovu kojeg su pokrenuli novi upravni postupak, a koji po njihovoj ocjeni nije ni sličan onome koji su obustavili.
“Comsar” je u odgovoru na tužbu naveo da su u svom novom zahtjevu dostavili dodatne dokaze o načinu rada elektrane u kojima se, kako tvrde, vidi da je opremljena svim savremenim sistemima kojima će se spriječiti zagađenje vazduha.
Prema planu, termoelektrana “Ugljevik 3” trebala je da se gradi u blizini postojeće termoelektrane u vlasništvu Republike Srpske, a koja posluje u sklopu “Elektroprivrede RS”.
Za svoj rad ona je trebala da koristi ugalj iz površinskog kopa “Ugljevik istok 2”, na koji “Comsar” takođe polaže pravo na osnovu koncesionog ugovora.
Međutim, rudari iz državnog rudnika traže da se ta koncesija raskine i dodijeli “RiTE Ugljevik” kako bi imali siguran posao i u narednim godinama.
Inače, Srpska je u više navrata izlazila u susret, davala brojne pogodnosti i produžavala rokove izgradnje ruskom investitoru, kršeći čak i evropske propise i preuzimajući na sebe obaveze koje za nisu u njenoj nadležnosti.
Portal CAPITAL je o tome pisao u tekstu “Srpska zbog ruskog oligarha rizikuje gašenje najvećeg proizvođača struje”.
CAPITAL
