PEKING, Kina je danas ubrzala deprecijaciju juana uzburkavši regionalne valute i berze, pošto investitori strahuju da bi potez azijskog diva mogao biti okidač za rivalske trgovinske partnere da devalviraju svoje valute.
Trgovanje na kineskim berzama je danas ponovo obustavljeno manje od pola sata poslije otvaranja, jer je novi mehanizam “automatskog osigurača” ponovo aktiviran, po drugi put ove sedmice, zbog pada vrijednosti akcija, javlja agencija Rojters.
Narodna banka Kine (PBOC) ponovo je iznenadila tržišta utvrđivanjem novog zvaničnog srednjeg kursa juana, koji se naziva i renminbi (RMB), na 6,5646 za dolar, što je naniži nivo od marta 2011. godine.
Novi srednji kurs je za 0,5 odsto slabiji u odnosu na prethodni dan i ujedno je to najveći dnevni pad od prošlog avgusta, kada je kineska valuta devalvirala za blizu 2,0 procenta, izazivajući takođe potrese na tržištima širom svijeta.
Regionalne valute je odmah poslije poteza PBoC zahvatio kovitlac. Australijski dolar, koji direli na deviznim tržištima često koriste kao referencu likvidnosti za juan, pao je za polovinu američkog centa u trenu.
Međutim, kako navodi britanska agencija, novi srednji kurs nije samo oborio vrijednost juana prema dolaru već i prema drugim glavnim valutama, pa je tako kineska moneta oslabila 3,5 odsto u odnosu na jen i 0,8 procenata u odnosu na evro.
Tržišta akcija su takođe značajne i neposredne žrtve pada vrednosti juana, posebno domaće, kineske akcije.
Akcije na Šangajskoj berzi srozale su se 7,3 odsto aktivirajući mehanizam obustave trgovanja, kao što je to bio slučaj u ponedjeljak.
Japanski indeks Nikei splasnuo je 2,3 odsto, a honkoški indeks Hang Šeng je pao za 2,8 odsto.
Kineski regulator za tržište hartija od vrijednosti danas je objavio i nova pravila kojima se ograničava prodaja akcija velikim akcionarima na šest mjeseci. Tim akcionarima je zvanični Peking i ranije, tokom ljetošnjeg sunovrata tržišta, uveo zabranu “rasprodaje” akcija.
Prema novim propisima, koji stupaju na snagu 9. januara, oni će moći da prodaju ne više od 1,0 odsto akcijskog kapitala kompanije svaka tri mjeseca.
Kriza juna dolazi uoči očekivanog objavljivanja nivoa kineskih deviznih rezervi za decembar kasnije danas, za koje trgovci strahuju da će pokazati dalji oštar pad, budući da su investitori povukli novac zbog usporavanja ekonomije.
Kineske devizne rezerve, inače najveće na svijetu, pale su za 87,2 milijarde dolara u novembru na 3,44 biliona dolara, odnosno na najniži nivo od februara 2013. godine, što je treći po veličini mjesečni pad u istoriji te zemlje.
Neki analitičari takođe strahuju da slabljenje juana indicira produbljivanje problema u drugoj najvećoj svjetskoj ekonomiji.
Kontinuirana deprecijacija juana vrši pritisak na druge azijske zemlje da i one obore nacionalne valute kako bi ostale konkurentne prema ogromnoj kineskoj “izvoznoj mašini”.
Devalvacija juana takođe čini robu denominiranu u američkim dolarima skupljom za kineske kupce, što bi moglo da ugrozi tražnju i time dodatno izvrši pritisak na cijene roba u začaranom krugu lančane reakcije, navodi Rojters.
