BANJALUKA – Zaštićeno područje klisurasto-kanjonske doline rijeke Prače sa pećinama Govještica i Banja Stijena na području opštine Rogatica pruža izuzetne mogućnosti za razvoj turizma i održivi razvoj ovog dijela Republike Srpske, istakla je ministar za prostorno uređenje, građevinarstvo i ekologiju Republike Srpske Srebrenka Golić.
Golićeva je za Srnu rekla da su pejzažne vrijednosti najvidljivije sa nekoliko vidikovaca sa ivica površi koji pružaju pogled na najmarkantniju crtu reljefa zaštićenog područja – klisurasto-kanjonsku dolinu rijeke Prače.
“Park prirode `Prača` prostire se na području opštine Rogatica, u ukupnoj površini od 4.067,89 hektara, a na cjelokupnoj površini parka ustanovljava se režim zaštite drugog i trećeg stepena“, navela je Golićeva.
Ona je navela da je odluka o proglašenju Parka prirode “Prača”, kojom se ovo područje proglašava zaštićenim, donesena s ciljem očuvanja prirode, kao i sa težnjom da se upravljanje zaštićenim područjem bazira na uspostavljanju skladnih odnosa između potreba zaštite prirode i aktivnosti ljudi.
“Jak utisak na posjetioce ostavlja i sam pristup i kretanje zaštićenim područjem duž Prače, nekadašnjom uskotračnom prugom i prolazak kroz dvadesetak tunela. Vizuelni efekat, uz snažan adrenalinski doživljaj, predstavlja i prehodavanje rijeke Prače radi pristupa pećinama Govještici i Banja Stijeni, kao i savlađivanje prvog jezera Govještice pomoću čamca“, rekla je Golićeva.
Ona je navela da se upravljanje Parkom prirode “Prača” povjerava Javnom preduzeću “Šume Republike Srpske”, odnosno Šumskom gazdinstvu “Sjemeć” u Rogatici.
Golićeva je pojasnila da su Izmjenama i dopunama prostornog plana Republike Srpske do 2025. godine, kanjon rijeke Prače i pećina Govještica planirani za zaštitu kao Posebni /geološki/ rezervat prirode, kategorija jedan b, a pećina Banja Stijena i kao spomenik prirode u kategoriji tri.
Ona je dodala da je i opština Rogatica ovo područje predvidjela za zaštitu opštinskim Planom zaštite prirode od 2016. do 2026. godine.
“Prije proglašenja Parka prirode `Prača`, u Republici Srpskoj imali smo 27 zaštićenih područja, čija ukupna površina iznosi 48.822,63 hektara, što je procentualni udio od dva odsto teritorije Srpske“, rekla je Golićeva.
Ona je navela da se sa proglašenjem Parka prirode “Prača” površina pod zaštitom povećava na 52.890,53 hektara, a što predstavlja 2,17 odsto teritorije Republike Srpske.
Prema njenim riječima, Republički zavod za zaštitu kulturno-istorijskog i prirodnog nasljeđa izradio je Studiju zaštite-stručnu osnovu za proglašenje Parka prirode “Prača” u okviru projekta “Postizanje očuvanja biološke raznovrsnosti kroz uspostavljanje i efikasno upravljanje zaštićenim područjima i izgradnju kapaciteta za zaštitu prirode u BiH”.
Ministarstvo za prostorno uređenje, građevinarstvo i ekologiju je pripremilo akt o proglašenju i obezbijedilo učešće javnosti.
Osnovna vrijednost zaštićenog područja je klisurasto-kanjonska dolina, koju je istoimena rijeka usjekla u srednjem dijelu svog toka na dužini od 14,7 kilometara, od kojih se 11,8 kilometara nalazi u obuhvatu zaštićenog područja.
Na lijevoj dolinskoj strani, u debelim naslagama karbonatnih stijena, pretežno krečnjacima trijasa, formirani su brojni podzemni oblici karstnog reljefa, a najznačajniji su: pećinski sistem Govještice, koji sa dužinom od 9.870 metara predstavlja najdužu pećinu u Republici Srpskoj, kao i pećina Banja Stijena, koja se odlikuje po izuzetnom bogatstvu i raznovrsnosti pećinskog nakita, što je čini jednom od najljepših pećina Srpske.
Prisutan je i značajan broj endemičnih i reliktnih vrsta u kanjonu Prače.
Rijeka Prača u svom kanjonskom dijelu odlikuje se karakteristikama voda gornjeg toka i kao takvu je nastanjuju tri vrste riba: potočna pastrmka, lipljen i peš. Sve ustanovljene vrste riba u kanjonu rijeke Prače predstavljaju indikatorske vrste čiste i kvalitetne vode, ali i doprinose atraktivnosti turističke ponude, s obzirom na veliki broj sportskih ribolovaca.
Vlada Republike Srpske je prošle sedmice na sjednici donijela je odluku o proglašenju Parka prirode “Prača”, kojom se proglašava zaštićenim područje klisurasto-kanjonske doline rijeke Prače sa pećinama Govještica i Banja Stijena, kao park prirode, kategorija pet – zaštićeni pejzaži. Srna
