BRISEL, U BiH je u proteklih godinu dana zabilježeno smanjenje broja zaposlenih u administraciji i javnom sektoru, navedeno je u najnovijem ekonomskom izvještaju Evropske komisije za zemlje kandidate i potencijalne kandidate.
Kako su istakli u Komisiji, zaposlenost u javnom sektoru opala je za jedan odsto, što bi, iako je mali broj, moglo ukazati na buduće trendove.
Evropska komisija nas je upozorila na još jedan alarmantan podatak iz popisa 2013. godine – populacija u BiH je smanjena za petinu, što bi moglo imati uticaj na dugoročne ekonomske trendove.
Kada se radi o nezaposlenosti, EU upozorava da je više od 60 odsto mladih ljudi nezaposleno i ohrabruje kreatore ekonomskih politika da preduzmu mjere stimulacije zapošljavanja i izvlačenje radnika iz sive zone.
“Uprkos nepovoljnim trendovima na tržištu rada, nominalne zarade su porasle za 1,2 odsto u februaru i martu kad se uporede s istim periodom prethodne godine, ali su u aprilu opale za iznos od 0,4 odsto u odnosu na isti period prethodne godine”, piše u izvještaju.
Što se tiče ekonomskog rasta, on je u proteklih godinu dana bio manji u odnosu na isti period prethodne godine s obzirom na to da, kako su naveli Evropljani, sada iznosi 1,7 odsto u odnosu na tri odsto u prethodnom periodu.
“Skoro polovina zabilježenog rasta dolazi iz snažne aktivnosti prerađivačkog sektora, koji je tokom proteklih godinu dana dobio na zamahu. Takođe, rastu je doprinijela i maloprodaja, koja je takođe jedna od ključnih oblasti”, stoji u izvještaju.
Poljoprivreda nam je u istom periodu rasla po stopi od 3,2 odsto, dok je u 2014. godini, kada su BiH zahvatile katastrofalne poplave, rast iznosio samo 1,4 odsto.
EU ističe da je solidno rastao i opšti industrijski sektor, za koji se ističe da doprinosi četvrtini ukupnog rasta.
“U 2015. godini industrijski rast bio je veći za 3,1 odsto u odnosu na prethodnu godinu. Snažan rast u martu 2016. godine doveo je ukupan rast u prvom kvartalu na 4,9 odsto. U aprilu i maju trend rasta se održao, i to na nivou od 2,7 odsto u aprilu i četiri odsto u maju”, istakli su.
Ostali dijelovi izvještaja ne razlikuju se bitnije u odnosu na prethodne – i dalje je problem deflacija zbog nepovjerenja potrošača i smanjene kupovne moći, visok udio nenaplativih bankarskih potraživanja koji iznosi 13,2 odsto, te deficit državnih finansija koji iznosi pet odsto od ukupnog bruto domaćeg proizvoda.
Zoran Pavlović, banjalučki ekonomista, ističe da statistički podaci pomalo počinju pokazivati efekte Reformske agende, koja je definisala aktivnosti entitetskih vlasti, pa i u pogledu reforme javne uprave.
“Mora se znati da je u tom broju uposlenika najmanje 10 do 15 odsto pred penzijom, pa je i to doprinijelo takvoj statistici, ali se pokazalo i da nije bilo novog zapošljavanja, ili barem ne u većoj mjeri”, rekao je on.
Komentarišući ostale podatke u izvještaju, Pavlović ocjenjuje da se oni kreću u okviru dosadašnjih dinamika i da se pokazuje kao velika strateška greška što BiH nije iskoristila instrumente pretpristupne pomoći (IPA) EU u pogledu stvaranja pretpostavki za trajniji ekonomski rast.
“Ti IPA fondovi bili su namijenjeni podizanju stručnih kapaciteta ljudi koji su zaposleni u resornim ministarstvima. Izjava koja je bila obnarodovana da ti fondovi nama nisu ni potrebni ispostavila se kao velika greška”, rekao je on. Nezavisne novine
