LONDON, NJUJORK , Cijena barela nafte u drugoj polovini minule sedmice u jednom trenutku na indikativnoj berzi u Njujorku “preskočila” je granicu od 73 dolara, pa su neki međunarodni eksperti, uključujući i poznatog američkog ekonomistu Nuriela Rubinija, zaključili da bi osnovna energetska sirovina do kraja 2009. mogla da poskupi i na “okruglo” 100 dolara po barelu, jer globalna privreda počinje da se izvlači iz duboke krize.
Činjenica da nafta trenutno vrijedi približno 50 odsto manje nego u vrijeme apsolutnog rekorda cijene od 147,27 dolara za barel, ostvarenog 11. jula 2008. godine, ali i znatno više od svega 33 dolara, koliko je barel kotirao u februaru, nagnala je i rukovodioce Organizacije zemalja izvoznica nafte (OPEC) da se oglase jasnom porukom.
Čelnici OPEC-a su upozorili da će kartel “pažljivo pratiti dalji tok zbivanja na naftnom tržištu” i da neće uvećavati sopstvenu proizvodnju i isporuke sve dok nafta na tržištu ne poskupi na sto dolara za barel.
Naftni eksperti u SAD i Evropi ocjenjuju da je tekuće poskupljenje ove sirovine izazvano prvenstveno osjetnim slabljenjem tržišnih pozicija dolara, zbog čega su veliki investitori svoja sredstva počeli naglo da “sele” iz američkih vladinih dužničkih papira u druge finansijske instrumente, uključujući i terminske ugovore za kupovinu nafte.
Oštriji rast cijena nafte tokom proteklih nekoliko sedmica izazvan je, kako ističu analitičari na koje se poziva agencija Blumberg, i smanjenjem zaliha te sirovine u SAD koje su ubjedljivo najveći potrošač nafte na svijetu, jer u toku 24 časa utroše više od 20 miliona barela.
Rusija, koja je uz predvodnika OPEC-a Saudijsku Arabiju, ubjedljivo najveći svjetski proizvođač i izvoznik nafte, stavila je do znanja da u narednih nekoliko godina neće snižavati naftnu produkciju, što bi trebalo da stabilizirajuće djeluje na tržište.
Većina članica OPEC-a, a pogotovo zemlje iz regiona Zaliva, takođe bi mogla da bude zadovoljna sadašnjom cijenom nafte, jer im ona garantuje solidnu zaradu, imajući u vidu njihove veoma niske troškove proizvodnje “tečnog zlata”.
Venecuelanski predsjednik Ugo Čaves je ranije ove godine izjavio da bi za njegovu zemlju poželjna cijena nafte bila “oko granice od sto dolara po barelu”, ali nesumnjivo je da će se i Karakas sasvim dobro da uklopi i u sadašnju cijenu nafte, ocjenjuju ruski energetski eksperti u osvrtu koji je objavio moskovski časopis “Oil kapital”.