BEOGRAD, Banke u Srbiji više nisu zainteresovane za prikupljanje štednje od građana, kao što su to činile posljednjih godina.
Naime, to potvrđuje sve niži nivo kamata na depozite stanovništva i privrede. Tako su kamatne stope na najatraktivnije uloge u evrima za godinu i po dana niže za gotovo 50 odsto. Banke sada štedišama nude kamatu na period od godinu dana, na koji se i najčešće ulozi oročavaju, od 2,80 do 3,5 odsto na godišnjem nivou.
Bankari novonastalu nezainteresovanost za prikupljanje štednje objašnjavaju time da imaju dovoljno deviza i da nemaju kome da ih plasiraju. Prema podacima Narodne banke Srbije, štednja građana gotovo je ista u posljednjih godinu dana i iznosi nešto više od osam milijardi evra.
Tako neke od najvećih banaka za uloge po viđenju bez obzira na iznos nude efektivnu kamatu od samo 0,09 odsto, za mjesec dana 1,3, na tri mjeseca 1,90, na šest mjeseci 2,38, a na godinu dana samo 2,9 odsto. Nešto veću kamatu mogu da dobiju klijenti koji štede na dvije i tri godine. Kamata je u tom slučaju od 3,10 do pet odsto.
Primjera radi, ako neko položi 5.000 evra na tri mjeseca sa kamatom od 1,9 odsto, zaradiće 24 evra u tom periodu, a na to mora da plati porez od 15 odsto, odnosno u ovom slučaju 4,30 evra. Ako ovaj iznos oroči na 12 mjeseci, po isteku ovog roka dobiće 115 evra sa kamatom od 2,90 odsto. Kada plati porez državi od 25,50 evra, njegova zarada iznosi oko 90 evra.
– Na našem tržištu nemamo uređene kamatne odnose – kaže Milan Kovačević, ekonomista. – Banke smanjuju kamate na štednju, ali sa druge strane ne obaraju i kamate na kredite koje odobravaju preduzećima i građanima. Situaciju bi mogla da popravi država, jer bi tako i sebi olakšala. Ona se, naime, zadužuje u inostranstvu po duplo većim kamatama od onih koje banke daju štedišama u Srbiji.
Banke su se prije četiri godine utrkivale koja će da ponudi građanima veću kamatnu stopu, kako bi prikupile što više uloga. Tako su neke banke nudile kamate u iznosu od šest pa čak do 11 odsto godišnje. Ni dinarska štednja nije bila u zapećku, jer je zarada i na našu valutu bila čak i do 18 odsto na 12 mjeseci. U posljednje dvije godine, međutim, i u vrijeme nedjelje štednje, krajem oktobra banke sve manje pozivaju štediše da donesu svoje depozite. Tako se približavamo kamatnim stopama za depozite koje važe u regionu, pa i u Evropi. Novosti
