BANJALUKA, Cijene proizvođača industrijskih proizvoda na domaćem tržištu u Republici Srpskoj u martu u odnosu na februar u prosjeku su više za 0,1 odsto, podaci su Republičkog zavoda za statistiku.
Posmatrano po namjeni potrošnje, u martu u odnosu na februar cijene intermedijarnih proizvoda u prosjeku su više za 0,5 odsto, cijene kapitalnih proizvoda više za 0,2 odsto, a cijene netrajnih proizvoda za široku potrošnju više su za 0,1 odsto.
Cijene trajnih proizvoda za široku potrošnju u prosjeku su niže za 0,4 odsto i cijene energije su niže za 0,1 odsto.
Posmatrano po područjima industrijske proizvodnje, u martu u odnosu na februar cijene u prerađivačkoj industriji u prosjeku su više za 0,3 odsto, cijene u sektoru vađenja ruda i kamena u prosjeku su niže za 0,4 odsto, dok su cijene u proizvodnji i snabdijevanju električnom energijom, gasom, parom i klimatizacija u prosjeku su ostale na istom nivou.
Cijene proizvođača industrijskih proizvoda iz Srpske na stranom tržištu u martu godine u odnosu na februar u prosjeku su više za 0,2 odsto.
Posmatrano po namjeni potrošnje, u martu u odnosu na februar cijene intermedijarnih proizvoda u prosjeku su više za 0,8 odsto, cijene kapitalnih proizvoda više su za 0,6 odsto, a cijene energije u prosjeku su niže za 1,7 odsto.
Cijene netrajnih proizvoda za široku potrošnju su niže za 0,9 odsto, dok su cijene trajnih proizvoda za široku u prosjeku su ostale na istom nivou.
Posmatrano po područjima industrijske proizvodnje u martu u odnosu na februar, cijene u prerađivačkoj industriji u prosjeku su više za 0,3 odsto, cijene u sektoru vađenja ruda i kamena u prosjeku su niže za 0,7 odsto, dok su cijene u proizvodnji i snabdijevanju električnom energijom, gasom, parom i klimatizacija u prosjeku su ostale na istom nivou.
Ekonomista Duško Đorđević, koji se bavi analizom troškova i cijena, rekao je Srni da su među glavnim faktorima koji utiču na cijene industrijskih proizvoda kretanje cijena baznih metala i energenata na svjetskim berzama, a da kada je riječ o BiH, sistem valutnog odbora.
“Taj sistem po kojem je kurs konvertibilne marke fiksan u odnosu na evro dovodi do toga da ima neke određene pogodnosti, i to kod uvoza robe, prvenstveno robe široke potrošnje, ali je to veliki problem za naše izvoznike jer im je sužen `manevarski prostor` da bi bili cjenovno konkurentni ostalim stranim ponuđačima na ino tržištima”, naveo je Đorđević.
Prema njegovim riječima, fiksan kurs između marke i evra stvara dodatne gubitke izvoznicima, te, uzimajući u obzir troškove proizvodnih kapaciteta koji su fiksni i veliki, dovodi do toga da su poslodavci prinuđeni da smanjuju narednu vrstu troškova, a to su troškovi radne snage.
“To se, uglavnom, odražava na plate zaposlenih, a vidljivo je to kolika su primanja u izvoznim djelatnostima, a u Srpskoj su to koža, obuća tekstil, kao i drvna i drvoprerađivačka industrija, u odnosu na prosječna primanja”, naveo je Đorđević. Srna