BEOGRAD, Država će, po osnovu obaveza koje ima prema vlasnicima nacionalizovane imovine, u narednih pet godina podići nivo svog javnog duga za deset odsto BDP, odnosno za oko tri milijarde evra – saznaju “Novosti”.
Ovaj iznos je maksimalni iznos za isplatu naknade svima onima kojima će se, umjesto povraćaja nacionalizovane imovine, isplatiti “novčana satisfakcija”. Uz zakonom utvrđeni stepen zaduženosti Srbije po drugim osnovama, koji iznosi 45 odsto BDP, naša zemlja će narednih godina imati stopu zaduženosti od ukupno 55 odsto. Ukupno zaduženje Srbije, zaključno s prvim danom novembra ove godine, iznosilo je 11,4 milijardi evra, odnosno 38,1 odsto našeg BDP.
Inače, utvrđeni procenat povećanja javnog duga po osnovu isplate “novčane satisfakcije” vlasnicima nacionalizovane imovine značajno je manji od procjena koje je prošle godine dao Međunarodni monetarni fond. Tada je, naime, procjenjivano da bi se nivo javnog duga Srbije po osnovu obaveza iz restitucije mogao podići i za čitavih 16 odsto.
Priprema zakona kojim bi se, poslije deset godina planiranja, konačno započelo rješavanje problema ljudi čiju je imovinu država oduzela poslije Drugog svjetskog rata, još uvijek, bar zvanično, nije počela. Kako kažu u nadležnom Ministarstvu finansija, novi zakon može biti donijet tek kada se Ustavni sud izjasni o ustavnosti ranije donijetih akata kojima se vrši povraćaj imovine crkvama i vjerskim zajednicama. Ta odluka očekuje se u narednom mjesecu. Pitanje restitucije ponovo se našlo u žiži posljednjih dana, dijelom zato što su iz Evrope stigle otvorene poruke da će Srbija ovaj problem morati da riješi da bi uopšte razmišljala o kandidaturi za članstvo u EU, a delom i zbog izjave ministra ekologije i prostornog planiranja Olivera Dulića. On je, naime, rekao da naturalna restitucija, kojoj se stari vlasnici nadaju, nije u ovom trenutku moguća, jer bi izazvala stotine hiljada sporova. Zato, prema njegovom mišljenju, država mora da nađe adekvatne modele kompenzacije. Inače, u Direkciji za imovinu danas se nalazi 140.039 zahtjeva za povraćaj imovine, po kojima građani traže i do 220 milijardi evra. Većina ih je, kako kažu u ovoj instituciji, nekompletna, pa je formirano svega 30.000 predmeta.
Isplata
Uprkos činjenici da je Vlada, do sada, pripremila mnogobrojne moguće modele restitucije, zasada je jedino izvjesno da građani koji potražuju nacionalizovanu imovinu neće moći da računaju da će kroz “novčanu satisfakciju” dobiti realnu vrijednost izgubljenog, već mnogo manje.
Pored toga, isplata će se vršiti u ratama kroz više godina, a pominje se da bi otplata mogla da traje i skoro četvrt vijeka.
Dovoljno uz kvadrate
U mreži za restituciju za “Novosti” je rečeno da je procjenjen iznos sredstava potreban za restituciju dovoljan, ali samo ukoliko se, u isto vrijeme, pretežno izvrši i povraćaj imovine gdje god je to moguće. Novosti
