VAŠINGTON, Pismo najbogatijih Amerikanaca, osnivača “Majkrosofta” Bila Gejtsa i investitora Vorena Bafeta potomku jedne od najimućnijih porodica u istoriji SAD Dejvidu Rokfeleru, označilo je početak velike filantropske akcije u kojoj su stotine američkih milijardera pozvane da bar 50 odsto bogatstva posvete dobrotvornim svrhama. Ukoliko akcija porodice Rokfeler, začetnika modernog donatorstva u Americi i najvećih “humanitaraca” u SAD, Gejtsa i Bafeta, uspije, mogla bi da promejni lice, posljednjih godina posustaloj, filantropiji.
Prošlog maja, u američke medije je procurila vijest da su Bafet i Gejts organizovali u Njujorku “tajnu večeru”, čiji domaćin je bio Rokfeler, na kojoj su se okupili američki milijarderi, uključujući gradonačelnika Velike Jabuke Majkla Blumberga i TV zvjezdu Opru Vinfri. Jedina tema, uz zalogaj i kapljicu, bila je – filantropija. U protekloj godini Bafet, vlasnik osiguravajuće i investicione kompanije “Berkšir Hatavej”, Gejts i njegova supruga Melinda su organizovali još seriju večera sa bogatim Amerikancima, na istu temu.
Nazvavši akciju “Obavezivanje na davanje”, oni su od milijardera zatražili da se javno i pismeno obavežu da će – za života, ili poslije smrti – polovinu svog bogatstva ostaviti u dobrotvorne svrhe. Gejts, čije bogatstvo iznosi 53 milijarde dolara i Bafet, sa svojih 47 milijardi, sopstvenim primjerom su dali vjetar u leđa akciji u koju žele da uključe još četiri stotine milijardera koji žive u SAD.
Bafet (79) je, kaže, “presrećan” što je 2006. godine odlučio da 99 odsto bogatstva podijeli Fondaciji Bila i Melinde Gejts i drugim dobrotvornim ustanovama. Dodaje da je do sada oko 20 odsto akcija “Berkšir Hataveja”, uključujući dionice njegove pokojne žene Suzan, već podjeljeno dobrotvornim društvima. Podjela će se nastaviti – po četiri procenta godišnje.
Bil i Melinda Gejts su dali više od 28 milijardi dolara svojoj fondaciji. Za 16 godina postojanja dala je više od 22 milijarde dolara za poboljšanje zdravstvenih uslova u siromašnim zemljama, i poboljšanje života siromašnih u SAD.
Rokfeler, Džordž Soroš i Geri Lenfest već su se obavezali da više od polovine svog bogatstva daju u dobrotvorne svrhe. Peti Stounsifer, savjetnik Gejtsovih i Bafeta, izjavila je da su takvu obavezu objavili i tajkun iz oblasti nekretnina i građevine Eli Broud, preduzetnik Džon Dor, medijski magnat Geri Lenfest i bivši predsjednik “Cisko sistema” Džon Morgridž.
Tradicija “volonterskih udruženja” za opšte dobro, na koju su Amerikanci vrlo ponosni, i smatraju je utkanom u same korene stvaranja nacije, posljednjih godina je u opadanju. Tandem Bafet -Gejts želi da oživi staru tradiciju Amerikanaca da se u rješavanju problema od opšteg značaja, prije nego na vladu, oslanjaju na samoudruživanje.
Najpoznatiji filantropi iz vremena ekonomskog rasta Amerike, začetnici modernih humanitarnih fondacija bili su Džon Rokfeler i Andrju Karnegi. Obojica su akumulirali privatno bogatstvo razmjera poznatih samo krunisanim glavama, i odlučili, u poznim godinama, da veliki dio izdvoje za humanitarne svrhe. Karnegi je dao dobar dio bogatstva za izgradnju biblioteka i muzeja. Rokfeler je izgradio Univerzitet u Čikagu, a onda je oko polovinu imetka izdvojio za osnivanje Fondacije Rokfeler – prvu donatorsku instituciju u SAD izvan kontrole vlade.
Poslije Drugog svjetskog rata, u SAD visoki porezi na prihode podstakli su pravo cvjetanje fondacija i trustova, od kojih su mnogi bili, zapravo – štit od poreza. Finansijski konsultanti su, naime, porodicama savjetovali upravo stvaranje fondacija kao sklonište od visokog oporezivanja.
U međuvremenu su uvedene pravne regulative za funkcionisanje fondacija kao neprofitnih organizacija, ali, poreske olakšice i dalje su na snazi. Donatore oslobađaju poreza.
Procvat filantropije kome su poslednjih godina doprineli upravo Bil Gejts i Voren Bafet, uvodeći biznis tehnike u svoje dobrotvorne akcije, iznjedrio je i novi termin – filantrokapitalizam.
Oslobađanje od poreza
Oko hiljadu Amerikanaca sa prihodom većim od milion dolara nije uopšte platilo porez u 2007. godini prema podacima američke službe za prihode. Ključ misterije je u oslobađanju od poreza onoga što se da u dobrotvorne svrhe. Predsjednik SAD Barak Obama formirao je fiskalnu komisiju sa zadatkom da razmotri sve takse. Na meti većeg oporezivanja u planiranom budžetu za 2011. su oni sa prihodima većim od 200.000 godišnje. Novosti
3 komentara
Molimo Vas da pročitate sledeća pravila prije komentarisanja:
Komentari koji sadrže uvrede, nepristojan govor, prijetnje, rasističke ili šovinističke poruke neće biti objavljeni. Nije dozvoljeno lažno predstavljanje, ostavljanje lažnih podataka u poljima za slanje komentara. Molimo Vas da se u pisanju komentara pridržavate pravopisnih pravila. Komentare pisane isključivo velikim slovima nećemo objavljivati. Zadržavamo pravo izbora i skraćivanja komentara koji će biti objavljeni. Mišljenja sadržana u komentarima ne predstavljaju stavove poslovnog portala CAPITAL.ba. Komentare koji se odnose na uređivačku politiku možete poslati na adresu [email protected]
Kod nas ako si blizak vlasti možeš biti prećutno osolobođen plaćanja poreza sve dok ne dođu novi na vlast. Mislim da Obama još ne zna za ovaj “srpski” recept donacija za bogate
Ne kaže se džabe: “Jes’ dobro, k'o u Laktašima.”
Ovo je vrlo interesantno. Ukradeš milion, i pošto nema troškova cve je dobit, porez je 10%, znači dadeš 100 hiljada svojoj fondaciji, a ostane ti 900.000. Na kraju ispadneš human, a i fondacija se može koristiti na različite načine.Ovo je dobro i kao predizborna ideja, jer se fondacija može koristiti i za pomoći svojim glasačima ili njima privući glasače. Mada je jednostavnije i brže podmititi pravu osobu, a indikativno je i što se ovaj članak objavljuje.Mislim da je novinar prinuđen da radi nešto što ne želi, a želi nešto što ne smije da objavi, pa na ovakav način skreće pažnju narodu da toga ima i kod nas i kod naših “mandarina”.