VARŠAVA , Nove članice Evropske unije nezadovoljne su pesmizmom u najnovijoj revidiranoj prognozi Evropske komisije (EK), koja svima predviđa još dublju recesiju.
Jedino se Litvanija pobunila da su evropski analitičari u njenom slučaju bili suviše veliki optimisti.
Prva se protiv pretjeranog pesimizma EK pobunila Poljska, koja je kao jedna od rijetkih na Starom kontinentu očekivala stagnaciju ili minimalni privredni rast, a EK joj je u ponedjeljak umjesto toga predvidjela pad bruto domaćeg proizvoda (BDP) od 1,4 odsto.
Češki analitičari takođe su procijenili da je pad BDP-a od 2,7 odsto pretjerano crna procjena, a u Slovačkoj je premijer Robert Fico upozorio da i previđeni pad znači uspjeh kada se uporedi s tim kako bolno prolaze krizu privrede susjeda.
Jedina se Litvanija, kojoj je EK predvidjela pad od 11 odsto, buni, a litvanski ekonomisti tvrde da će taj pad iznosti najmanje 13 do 15 odsto.
“EK je pripremila izvještaj, a da očigledno nija znala rezultate prvog kvartala u Litvaniji”, rekao je analitičar litvanske Svedbankas Tomas Andrejauskas.
Nacionalna kancelarija za statistiku već je za prvi kvartal ove godine izvijestila o padu BDP-a Litvanije od 12,6 odsto.
U regionu srednje i istočne Evrope kriza najdublje pogađa upravo baltičke republike i Mađarsku, dok relativno najbezbolnije kroz nju pliva Poljska.
Prema najnovijim statistikama, djelimično zahvaljujući krizi, Poljska krupnijim koracima nego susjedi nadoknađuje zaostajanje za Evropom.
Poljska je prema najnovijim podacima Eurostata pretekla sada Letoniju i na 55,9 odsto je prosjeka EU, dok Letonija dostiže 55,1 odsto bogatstva EU, a očekuje se da će ove godine Poljska po BDP-u na stanovnika, uz uračunavanje kupovne moći, preteći i Litvaniju.
Poljski komentatori upozoravaju da je to ipak “radost kroz suze”, pošto Poljska ne sustiže bogatu Evropu zahvaljujući tome što bi se ubrzano bogatila, nego stoga što siromaši sporije od ostalih.
U susjednoj Češkoj, koja je od postkomunističkih novih članica poslije Slovenije najbogatija u EU, BDP po glavi stanovnika 2008. godine iznosio je 20.400, evra a ove godine će prema prognozama spasti na 19.500 evra, dok će u Slovačkoj sa prošlogodišnjih 17.700 pasti na 17.000.
Najsiromašnija u EU ostaje Bugarska sa prošlogodišnjih 9.800 evra po stanovniku i očekivanih 9.600 evra ove godine.
zbog energetskog monopola koji vlada u BiH.