BANJALUKA, Žiranti u Republici Srpskoj otplatili su u prvih devet mjeseci 2012. godine više od tri miliona maraka tuđih kredita, što je u odnosu na isti period 2011. više za 600.000 maraka.
U Izvještaju Agencije za bankarstvo RS o stanju u bankarskom sistemu u prvih devet mjeseci 2012. navodi se da je u posljednjih nekoliko godina posebno naglašen problem otplate kredita od strane jemaca ili sudužnika umjesto glavnog dužnika.
– Prema izvještajima banaka u prvih devet mjeseci 2012. godine 1.535 žiranata otplatilo je 3,095 miliona KM po 1.315 kredita fizičkih lica. To je 0,40 odsto od ukupno 332.187 kredita fizičkih lica – ističe se u izvještaju.
U istom periodu 2011. godine žiranti su otplatili 2,41 milion maraka, dok su u čitavoj 2011. godini 1.664 sudužnika otplatila ukupno 4,119 miliona KM po 1.387 kredita fizičkih lica.
Predsjednik Udruženja za zaštitu žiranata BiH Jovica Cvjetković ističe da u izvještaju Agencije ne postoje podaci o sudskim presudama u kojima se ide na zapljenu imovine žiranata.
– Postoji ogroman broj sudskih rješenja koja su neosnovano opteretila imovinu jemca, jer jemci nisu garantovali svojom imovinom vraćanje kredita. Agencija nema te podatke, tako da naši podaci govore da je u 2012. godini 7.000 žiranata vraća ili je vraćalo oko 20 miliona tuđih kredita – naglasio je Cvjetković.
Dodao je da je osnovni način da se smanje iznosi koje žiranti vraćaju da se prekine praksa po kojoj se terete žiranti, prije nego što se iscrpe sve mogućnosti naplate od dužnika.
– Dužnici su često smišljeno uzimali kredite, kupovali nekretnine i prevodili ih na treća lica, tako da sada nemaju ništa od čega bi vraćali te kredite. Mislimo da bi se moralo stati u kraj praksi gdje se plijeni imovina žiranta dok se takvi slučajevi ne ispitaju i dok se ne iscrpe sve mogućnosti za naplatu od glavnog dužnika – naglasio je Cvjetković.
U Agenciji za bankarstvo ističu da su u skladu sa odlukom o privremenom reprogramu kreditnih obaveza fizičkih i pravnih lica banke RS do kraja novembra odobrile 465, od ukupno primljenih 489 zahtjeva za reprogram kreditnih obaveza, u iznosu od 47,2 miliona KM.
Od ukupnog broja odobrenih zahtjeva 58 se odnosilo na pravna lica, na osnovu kojih je odobren reprogram od 40,3 miliona KM, dok je u 2011. godini reprogramirano 192,9 miliona KM za 95 partija kredita.
– Na osnovu odobrenih zahtjeva fizičkim licima reprogramiran je iznos od 6,9 miliona KM za ukupno 407 partija kredita fizičkih lica, dok je u 2011. godini reprogramirano 5,9 miliona KM za 384 kredita – ističe se u izvještaju.
Prigovori
U Agenciji za bankarstvo ističu da su sve banke imale prigovore na rad i to ukupno 218.
Najveći broj prigovora bio je po ostalom iz oblasti kreditnog poslovanja i to 46 prigovora, po osnovu obračuna kamate bilo je 39, dok su od žiranata imale 37 prigovora.
– Po osnovu promjene uslova kreditiranja banke su dobile 21 prigovor, dok je za sve ostale osnove, kao što su otvaranje i vođenje računa, naknade po kreditnim poslovima, kreditne i platne kartice i drugo upućeno 75 prigovora. Banke su pozitivno riješile 44 prigovora, negativno 132, a 42 prigovora su u procesu obrade ili izjašnjavanja – dodaje se u izvještaju. Glas Srpske