BRISEL, Izbori u Španiji su završeni, a Brisel od Madrida sada očekuje veću budžetsku disciplinu, nastavak reformi i povratak u zdrave finansijske vode.
Sve oči su uprte u novog premijera Marijana Rahoja. Pitanje koje se, međutim, postavlja je da li lider španskih konzervativaca ima čarobni štapić u rukama?
U roku kraćem od mjesec dana finansijska kriza u Evropi je koštala fotelje trojicu lidera. Poslije Jorgosa Papandreua i Silvija Berluskonija, sa scene je ekspresno morao da ode i Hose Luis Sapatero, čija je stranka u nedjelju pretrpjela ozbiljan udarac na vanrednim parlamentarnim izborima.
Očigledno je da tokovi finansija trenutno kreiraju politički život Evrope. Čim agencije za procjenu kreditnih sposobnosti u posljednje vrijeme utvrde da vlast u određenoj zemlji nije sposobna da sprovede reforme, pokazalo se da takva vlada obavezno pada.
Španiju mnogi vide kao sljedeću zemlju koju bi mogla da zahvati već kotrljajuća lavina neizdrživih kamatnih stopa izazvana dužničkim ehom. Situacija u Španiji je, međutim, znatno drugačija nego u Grčkoj i Italiji, gdje su Papandreua i Berluskonija zamijenile tehnokrate.
Strpljivi Rahoj je u Španiji nepopularne mjere morao već da predvidi i ugradi u svoj predizborni nastup. Da ne bi izgubio glasače, mnoge poruke slao je uvijeno. Obećao je, na primjer, da će, istovremeno, smanjiti nezaposlenost i budžetski deficit, što se, i u najboljoj namjeri, kosi jedno s drugim. Lider Narodne partije moraće sada da ispuni očekivanja i svojih građana, i birokratije u Briselu, što će biti izuzetno teško. Sada je primoran da otkrije karte, pa nezadovoljne Špance tek očekuju teške godine.
Potvrda ovim strepnjama bile su reakcije na berzama u ponedjeljak. Poslije istorijske pobjede desničara, berza u Madridu bila je u podne u minusu od dva odsto, dok su kamate na španski dug na desetogodišnjem nivou porasle na 6,40 odsto, što je napravilo istorijski visoku razliku u odnosu na procenat njemačkog zaduživanja.
Stoga, sve su prisutnija mišljenja da se finansijska kriza ne može riješiti pojedinačnim promjenama, već opsežnim i opštim rješenjem, na evropskom nivou. Ova tema će biti glavna na predstojećem sastanku lidera EU u Briselu 9. decembra.
A sad – Francuska
Famozno trostruko „A“, kao najbolji kreditni rejting zaduživanja, Francuskoj polako klizi iz ruku. Američka agencija „Mudiz“ je u ponedjeljak opomenula Pariz da će, poslije revizije francuske vlade o smanjenju procenta rasta za sljedeću godinu na jedan odsto, „otežane kamatne stope učiniti težim ciljeve za smanjenjem deficita“. Uznemirena berza u Parizu je u ponedjeljak zbog novog saopštenja u 12 sati bila u minisu od 2,5 odsto. Novosti
