LONDON, Nakon tri sedmice rasta, na svjetskim su berzama cijene akcija prošle sedmice pale zbog krize u Iraku, slabijih nego što se očekivalo makroekonomskih pokazatelja i smanjenja procjena rasta svjetske privrede.
Na Wall Streetu je prošle sedmice Dow Jones oslabio 0,9 odsto, na 16.775 bodova, dok je S&P 500 pao 0,7 odsto, na 1.936 bodova, a Nasdaq indeks 0,25 odsto, na 4.310 bodova. To je prvi pad tih indeksa nakon tri sedmice neprestanog rasta.
Početkom sedmice Dow Jones i S&P 500 indeks dostigli su nove najviše nivoe u istoriji, ali u srijedu su osjetno pali jer je ulagače obeshrabrila Svjetska banka smanjivši procjene rasta globalne privrede u ovoj godini s 3,2 na 2,8 odsto, zbog oštre zime u SAD-u i uticaja ukrajinske krize.
Analitičari kažu da to inače ne bi znatnije uticalo na tržište da se cijene akcija već danima ne kreću na najvišim nivoima u istoriji.
„Mislim da je to nekim ulagačima poslužilo samo kao isprika za povlačenje dijela novca s tržišta”, kaže Dan Veru, direktor u fondu Palisade Capital Management.
Ulagače su pokolebali i slabi privredni podaci. Promet u trgovini na malo porastao je u SAD-u u maju 0,3 odsto, upola manje nego što se očekivalo. To, doduše, pokazuje da se američka privreda oporavlja od pada u prvom tromjesečju, ALI ne toliko brzo koliko su se ulagači nadali.
Podršku tržištu već duže vrijeme pruža labava monetarna politika najvećih centralnih banaka u svijetu, ali rast privreda nije baš uvjerljiv, a ni poslovni rezultati kompanija nisu impresivni.
I pored toga, cijene se akcija kreću na rekordnim nivoima, pa se postavlja pitanje ima li još prostora za njihov rast ili slijedi korekcija na niže.
U drugoj polovici sedmice na tržišta je loše uticala i kriza u Iraku. Ofenziva islamističkih pobunjenika na sjeveru predstavlja veliku prijetnju Bagdadu i suverenosti zemlje.
Američki predsjednik Barack Obama kazao je da neće poslati trupe u Irak, ali da će razmotriti razne opcije pomoći tamošnjim vlastima.
Kriza u Iraku pokolebala je ulagače zbog rasta geopolitičkih napetosti, ali i zbog narušavanja proizvodnje nafte u toj zemlji, što je potaknulo skok cijena ‘crnog zlata’ na najviše nivoe u devet mjeseci.
„Situacija u Iraku još je jedna kriza koja kratkoročno utiče na tržišta. I dalje će uticati na cijene nafte, ali ne očekujem da će znatnije uticati na tržište akcija”, kaže Randy Frederick, direktor u kompaniji Charles Schwab.
I na evropskim su berzama cijene akcija prošle sedmice pale. Londonski FTSE indeks pao je 1,2 odsto, na 6.777 bodova, dok je frankfurtski DAX pao 0,8 odsto, na 9.912 bodova, a pariški CAC 0,9 odsto, na 4.543 boda.
Na Tokijskoj je berzi Nikkei indeks prošloga tjedna ojačao 0,1 odsto, na 15.097 bodova. Hina
