BANJALUKA, “Željeznice Republike Srpske” su saopštile da se ovo preduzeće nije nepotrebno zaduživalo od 2005, jer su, kako navode, obaveze koje su na kraju prethodne godine iznosile 304 miliona KM, rasle zbog investiranja u infrastrukturu i mobilne kapacitete.
Povodom izjave predsjednika NDP Dragana Čavića o “Željeznicama Republike Srpske”, iz ovog preduzeća navode da su njihove obaveze na kraju 2005. bile 59 miliona KM, ali da su do tog perioda investicije u ovo preduzeće bile minimalne.
“U periodu koji Čavić uzima za primjer započet je i završen veliki remont pruge Banjaluka – Kostajnica, završena pruga Višegrad – Vardište, investirano u osiguranje stanica i putnih prelaza, nabavljeno 200 vagona iz Poljske i 37 iz Srbije, rekonstruisano i remontovano 245 vagona u Srbiji, te nabavljena oprema za radionice koje vrše održavanje vagona i lokomotiva”, saopšteno je iz “Željeznica”.
U ovom preduzeću demantuju navode da vagoni iz Poljske ne odgovaraju domaćim prugama, jer su svi u funkciji i prevoze rudu i drugu robu, te ističu da su samo nabavka novih, remont i rekonstrukcija vagona po ugovorima sa Poljskom i Srbijom koštali oko 56 miliona KM, dok su carine i PDV za novonabavljene i remontovane vagone iz oba kredita plaćeni iz tekućeg poslovanja.
“Željeznice” su potvrdile da Vlada Republike Srpske uplaćuje obaveze za sve ino-kredite preduzeća, ali da ih Ministarstvo finansija, zajedno sa redovnim i zateznim kamatama, fakturiše “Željeznicama”, što u ukupnim obavezama iznosi 64,7 miliona KM po tom osnovu.
“Iznoseći podatak da su kamate po kreditima 13 miliona KM, Čavić je zaboravio da kaže da je u tom iznosu i 7 miliona maraka zateznih kamata koje to ministarstvo zaračunava ‘Željeznicama'”, navodi se u saopštenju i dodaje da Vlada uplaćuje subvencije za održavanje infrastrukture i putničkog saobraćaja, kao svoju zakonsku obavezu.
Kada je riječ o subvencijama za održavanje infrastrukture i putnički saobraćaj, u “Željeznicama” navode da su one 2005. bile 28,3 miliona KM i u ukupnom prihodu učestvovale su sa 44 odsto, a vlastiti prihodi sa 56 procenata, dok su u prethodnoj godini subvencije i u nominalnom iznosu bile manje, učestvujući sa 33 procenta u ukupnom prihodu, dok je vlastiti prihod učestvovao sa 66 odsto.
“Rashodi po osnovu zarada u 2005. bili su 42 odsto, a u 2013. su 55 odsto, iako za vrijeme sadašnje Uprave troškovi zarada nisu rasli i smanjenjem broja radnika se smanjuju”, navode u “Željeznicama”.
Komentarišući uslove poslovanja, u ovom preduzeću su naveli da su subvencije Vlade do 2005. uvijek bile iznad troškova zarada, a od 2006. znatno manje od zarada i da su troškovi energenata drastično rasli, kao i ostali troškovi na koje preduzeće nije moglo uticati, zbog čega su bili prinuđeni na kreditna zaduženja kod domaćih banaka za pokrivanje tekuće likvidnosti.
Značajna kreditna zaduženja, koja su utrošena za obnovu željezničkih kapaciteta, počinju od 2008, što povećava rashode, jer kamate rastu po kreditima iz ranijeg perioda.
U “Željeznicama” demantuju Čavićeve navode o broju zaposlenih koji je, iznoseći podatak o evropskom prosjeku zaposlenih od jednog radnika na jedan kilometar pruge, rekao da u “Željeznicama” taj prosjek iznosi 10 radnika na kilometar.
“Pri tome, zaboravio je da uporedi stanje evropskih pruga sa našim, koje aktuelna Uprava nastoji da dovede na bolji nivo, a jedini način su – krediti”, navodi se u saopštenju.
U ovom preduzeću tvrde da se ne bi morali dodatno zaduživati da su im doznačena 142 miliona KM sredstava od dva odsto poreza za željeznicu, koje je Vlada u vrijeme Čavića kao predsjednika Republike i trojice premijera iz njegove koalicije nezakonito zadržala, a što je potvrdila i Glavna služba za reviziju. Srna