SOFIJA, Za bugarsku nuklearku “Belene”, od čije je izgradnje Vlada u Sofiji odustala 2012. godine, jer nije bila u stanju da plati cijenu od oko šest milijardi evra, zainteresovani su Amerikanci i Francuzi.
Prema riječima Stanislava Georgijeva, izvršnog sekretara nevladinog udruženja Bugarski atomski forum /BULATOM/, za izgradnju druge nuklearne elektrane na Dunavu, snage 2.000 megavata zainteresovani su američki finansijski konzorcijum i francuska kompanija EDF.
“Za mene lično prihvatljivija je ponuda francuske kompanije EDF, koja upravlja sa 54 atomska generatora”, naglasio je on u izjavi za lokalne medije.
Izgradnja nuklearke “Belene” počela je 1987. godine na osnovu međuvladinog sporazuma, koji su tada potpisali SSSR i Narodna Republika Bugarska.
Nakon političkih promjena u Bugarskoj, izgradnja je u potpunosti obustavljena, ali je aktuelizovana 2002. godine, dok je 2006. godine proveden tender na kome je pobijedila ruska kompanija “Atomstrojeksport”.
Realizacija projekta “Belene” postala je breme za Bugarsku zbog nestašice novca, a rasli su i penali zbog kašnjenja početka radova, pa je Sofija 2012. godine odlučila da raskine sporazum od izgradnji nuklerke sa ruskom kompanijom.
Bugarski premijer u ostavci Bojko Borisov nedavno je izjavio da je rješenje za “Belene” privatni projekat “uz različite varijane za učešće države”.
Rusi su, nakon što je zvanična Sofija odustala od izgradnje nuklearke, tužili Bugarsku Međunarodnom arbitražnom sudu i dobili spor za naručenu opremu.
Bugarska Vlada na posljednjoj sjednici odobrila je 601,6 miliona evra za isplatu duga ruskoj kompaniji “Atomstrojeksport”.
Prema vladinom saopštenju, sredstva će biti prebačena Nacionalnoj električnoj kompaniji /NEK/ koja će dug platiti do sredine decembra.
Bugarska već posjeduje jednu atomsku centralu stacioniranu na sjeveru zemlje.
Nuklearka “Kozloduj” izgrađena je prema ruskom projektu. Sastavljena je od šest reaktora ukupne jačine 3.760 megavata, od kojih su sada samo dva u pogonu.
Četiri elektro-bloka, jačine od po 440 megavata, zatvorena su iz bezbjednosnih razloga neposredno prije ulaska Bugarske u EU.
Evropska komisija smatra da peti i šest ruski reaktori “VER-1000”, konstruisani 1987. i 1991. godine, jačine od po hiljadu megavata, ne predstavljaju bezbjednosni problem. Dozvola za proizvodnju struje petog reaktora ističe 5. novembra 2017. godine, a šestog 2. oktobra 2019. godine. Srna
