PEKING, Usporavanje rasta kineske privrede moguće je od sredine iduće godine, jer sadašnji model ekonomskog rasta u toj zemlji nije održiv na duži rok, ocjenio je šef azijskog odjela finansijske kompanije “Morgan Stenli” Stefan Rouč.
Privredni rast Kina je ubrzan tokom proteklog kvartala na 8,9 odsto, računato prema godišnjoj osnovi, podstaknut obilnim vladinim stimulativnim paketom i bankarskim pozajmicama u vrijednosti većoj od bilion dolara, rekao je Rouč na finansijskom forumu koji je ovog vikenda održan u Šangaju.
“Kineski model rasta je mnogo više zasnovan na ponudi nego tražnji”, kazao je Rouč, uz opasku da to nije odgovarajući obrazac ekonomske ekspanzije ne samo za Kinu već i ostatak svijeta.
Rouč smatra da se u kineskoj privredi već sada uočavaju neki makro debalansi i da postoji rizik da se najmnogoljudnija zemlja svijeta već polovinom iduće godine suoči sa usporavanjem ekonomskog rasta.
Kineski izvoz, koji je prethodnih godina bio glavni motor privrednog rasta, u septembru je opao 5,2 odsto u odnosu na isti lanjski period i to je bio 11 uzastopni mjesec u kome je zabilježen pad eksportnih poslova.
Agencija Blumberg podsjeća da je centralna vlada u Pekingu početkom novembra minule godine počela da primjenjuje program stimulativnih mjera vrijedan 585 milijardi dolara, u namjeri da značajno podstakne realizaciju raznih infrastrukturnih projekata, prije svega izgradnju drumskih saobraćajnica, željezničkih puteva i podizanje jeftinih stambenih objekata.
Realizacija tog programa je omogućila da Kina, uprkos osetnom padu izvoza, održi visok privredni rast koji je, osim toga, u periodu januar – septembar ove godine podstican i obimnim bankarskim kreditima u vrijednosti 8,67 biliona juana (1,27 biliona dolara).
U prvom kvartalu je kineski privredni rast, uprkos preduzetim mjerama, opao na 6,1 odsto, što je bila najniža tromjesečna ekonomska ekspanzija za proteklih deset godina.
Tokom drugog tromjesečja privredna aktivnost je uvećana na skoro osam odsto, iako je izvoz u istom periodu smanjen, prema zvaničnim podacima, 21,4 procenta.
Prema izjavama zvaničnika u Pekingu, Kina će se narednih mjeseci najviše fokusirati na uspostavljanje potrebnog makroekonomskog balansa, u uslovima produženog ekonomskog rasta i mogućnih inflatornih rizika.
Domaći eksperti očekuju da bi u kineskoj ekonomiji mogle da se pojave i dodatne teškoće zbog problema u upravljanju sve većim likvidnim sredstvima i “neracionalnom” strukturom zajmova.
Visoki funkcioner Regulatorne komisije za kineske banke Vang Huaging upozorava da za privredu njegove zemlje opasnost predstavlja i činjenica da je globalni ekonomski oporavak još “nestabilan i neizvestan.” Huaging je na forumu u Šangaju rekao da će regulatorni organi njegove zemlje i dalje “pažljivo pratiti i kontrolisati rad domaćih banaka”, a takođe i utvrđivati pravila za njihov rad.