BEOGRAD, BiH je jedan od najznačajnijih spoljnotrgovinskih partnera Srbije, a u posljednjih nekoliko godina međusobna robna razmjena ima trend rasta u prosjeku od 20 do 30 odsto godišnje, dok ukupna ulaganja iz BiH u Srbiju iznose svega 100 miliona dolara.
U 2011. godini BiH je bila na trećem mjestu u izvozu Srbije, a sedmi partner u ukupnom srpskom uvozu – navodi se podacima Privredne komore Srbije, u koje je Srna imala uvid.
Strane direktne investicije iz BiH u Srbiji iznose oko 100 miliona dolara, a najveći investitor je “Integral inženjering” iz Banjaluke sa 8,7 miliona evra za kupovinu beogradskog preduzeća “Komgrap”, dok je iz Srbije u BiH investirano više od 820 miliona evra, tako da ova zemlja u ukupnim stranim direktnim investicijama u BiH učestvuje sa 22,7 odsto.
Što se tiče mogućnost unapređenja privredne saradnje BiH i Srbije, privrednici dvije zemlje su zainteresovani za obnavljanje i uspostavljanje poslova dugoročne proizvodne kooperacije i ostalih oblika poslovne saradnje.
Prema podacima, koje je Srni dostavio saradnik Biroa za regionalnu saradnju PKS Mitar Pržulj, ukupna robna razmjena Srbije i BiH za 2011. godinu je iznosila 1,9 milijardi dolara, što je za 15,9 odsto više u odnosu na 2010. godinu, a Srbija je pri tome ostvarila suficit od gotovo 518 miliona dolara.
Izvoz iz Srbije u BiH iznosio je 1,21 milijardi dolara, što je za 11,3 odsto više nego 2010. godine, dok je uvoz iz BiH povećan za 24,8 odsto u odnosu na 2010. godinu i iznosio je 694,4 miliona dolara.
U izvozu Srbije u BiH dominiraju pivo u bocama, žuti kukuruz, struja, pšenica, đubriva, bezalkoholna pića, brašno, goveđa koža, crepovi od keramike, a iz BiH Srbija najviše uvozi koks i polukoks od kamenog uglja, dizel goriva, ugalj i lignit, žicu i šipke, drvo, struju, negašeni kreč, otpatke od aluminijuma, uljane pogače od soje, ostale lijekove za maloprodaju.
U PSK ocjenjuju da se privredna saradnja može unaprijediti u metaloprerađivačkoj industriji, idustriji za preradu voća i povrća, proizvodnji i preradi duvana, preradi mesa i mlijeka, proizvodnji motora, građevinskih mašina, autodijelova, traktora, njihovih dijelova i komponenata, opreme za elektroprivredu, i u automobilskoj industriji.
Privrednja saradnja bi se mogla unaprijediti između IMR Beograd i prozvođača rezervnih dijelova za traktore i poljoprivredne mašine iz Republike Srpske, uz potpisivanje Ugovora o dugoročnoj proizvodnoj kooperaciji.
Tu je i nastup klastera Bipom – proizvođači poljoprivredne mehanizacije Srbije na tržištu BiH i zajednička proizvodnja sa partnerima iz BiH, aktivnosti na učešću preduzeća iz Srbije na tenderima za snabdijevanje rudnika uglja Kreka i Banovići ključnim repromaterijalima.
Mogla bi se unaprijediti saradnja na zajedničkim aktivnostima na pripremi i realizaciji investicionih poslova sa BiH na izgradnji hidroelektrana u slivu rijeke Drine, kao i između preduzeća koja gravitiraju prema rijekama Savi i Drini, obnova i razvoj plovidbe rijekom Savom, kao i povećanje nabavke kvalitetnijeg uglja za potrebe Srbije.
Istaknuta je i potreba nabavke rude gvožđa iz Republike Srpske i koksa iz Federacije BiH za potrebe “Sartida”, isporuke vatrostalnog materijala iz Srbije za potrebe željezara u BiH, a tu su i mogućnosti u preradi nafte i proizvodnji derivata te unapređenje poslovne saradnje proizvođača auto komponenti.
U PKS ističu da je uspostavljena dobra saradnja privrednih komora dvije zemlje, kao i da je uspostavljena dobra i direktna privredna saradnja između regiona Užica, Valjeva, Novog Sada, Sremske Mitrovice i Banjaluke, Bijeljine, Sarajeva i drugih gradova.
Privredne komore Srbije, Crne Gore, Republike Srpske, Federacije BiH, Užica, Valjeva, Bijeljine, Istočnog Sarajeva, Trebinja i Goražda potpisale su Sporazum o regionalnoj privrednoj saradnji u slivu rijeke Drine, a postoji i sličan sporazum za sliv rijeke Save.
Podsjeća se da su elektroprivrede Srbije i Republike Srpske zajedno sa hidroelektranama na Drini potpisale Protokol o razumijevanju vezano za realizaciju zajedničkog projekta izgradnje hidroelektrane Buk Bijela u gornjem toku Drine kapaciteta 150 megavata, odnosno 400 gigavata struje godišnje.
Vlade Srbije i Republike Srpske najavile su zajednička investiciona ulaganja u oblasti zimskog turizma na Jahorini, dok je 2009. godine potpisan i sporazum o ekonomskoj saradnji između Srbije i BiH.
Najveća ulaganja iz Srbije su bila kupovina “Telekoma Srpske” za 646 miliona evra, zatim 35 miliona evra “Delta Maksija” za preuzimanje banjalučke trgovine “Tropik”, “Hemofarm” firma u Banjaluci je uložila 17,1 miliona evra, a Komercijalna banke u Banjaluci 10 miliona evra.
Najveći izvoznici Srbije u BiH su APA doo, Apatin; Željezara iz Smedereva, HIP Petrohemija i drugi, a iz BiH najviše uvoze Željezara iz Smedereva, Naftna industrija Srbije i drugi. Srna