BANJALUKA, Krizu koju na svojoj koži osjećaju desetine hiljada radnika u Republici Srpskoj zasigurno nije primijetio zaposleni u oblasti trgovine na veliko i malo, čije je primanje u septembru iznosilo 28.687 maraka.
Primanje veće od 35 prosječnih plata u Srpskoj evidentirala je Poreska uprava Republike Srpske (PURS).
Prema podacima PURS-a, na drugom mjestu po visini mjesečnih primanja našao se zaposleni u oblasti saobraćaja, skladištenja i veza sa 17.660 maraka. Treće mjesto zauzeo je zaposleni u finansijskom poslovanju, sa 12.391 markom.
Primanje veće od 10.000 maraka imali su još jedan zaposleni u trgovini na veliko i malo, sa 10.616 maraka, te zaposleni u poslovima sa nekretninama koji je zaradio 10.581 marku.
Sa primanjima od 8.710 maraka među radnicima sa najvećom zaradom, našao se i jedan zaposleni u oblasti saobraćaja, skladištenja i veza. Još jedan zaposleni u oblasti trgovine na veliko i malo zaradio je u septembru 7.921 marku.
Na osmom mjestu liste najvećih primanja nalazi se zaposleni u eksteritorijalnim organizacijama i tijelima, odnosno međunarodnim organizacijama u RS sa 7.133 marke, dok se na devetom mjestu nalazi zaposleni u obrazovanju sa 7.075 maraka. Najmanje primanje, na “top deset” listi najvećih primanja, imao je radnik u finansijama sa 6.967 maraka.
Profesor na Ekonomskom fakultetu u Banjaluci Vujo Vukmirica rekao je “Glasu Srpske” da su mjesečna primanja koja premašuju 35 prosječnih plata u Srpskoj, iz ugla prosječnog stanovnika i radnika, “nenormalna”.
– Takva primanja nisu u skladu sa normativnim aktima i normalnim aktivnostima. Druga je stvar ako je to aktivnost koja se odvijala nekoliko mjeseci ranije, a sada se vide efekti – kazao je Vukmirica.
Ekonomski analitičar Zoran Pavlović je rekao da ljudi koji mogu da ostvare ovako ekstremno velika primanja u RS nisu brojni.
– Ova primanja su vjerovatno u vezi sa određenim beneficijama ili naknadama zaposlenih, najvjerovatnije u stranim kompanijama u Republici Srpskoj – naglasio je Pavlović.
Istakao je da po zapadnom sistemu, koji kod nas uglavnom preovladava u finansijskom sektoru, zaposleni imaju određene bonuse ako znatno doprinesu poslovanju preduzeća.
– Zaposleni u bankama inače su stimulisani drugim naknadama, a ne samo platom. Zapadne kompanije koje posluju u BiH imaju stimulativne sisteme za svoje ključne zaposlene, što nije uobičajeno u našim kompanijama. Elementi dodatnog stimulisanja radnika u tim kompanijama su često znatno veći nego sama plata – naglasio je Pavlović.
Kazao je da ekstremno visoka primanja, s druge strane, u znatnoj mjeri doprinose punjenju fondova.
Prema podacima Zavoda za statistiku RS prosječna neto plata u Republici Srpskoj isplaćena u septembru ove godine iznosila je 804 marke i u odnosu na prosječnu platu isplaćenu u avgustu manja je za 14 KM.
Gledano po djelatnostima, najveće prosječne plate bile su u finansijskom posredovanju, gdje iznose 1.271 marku, dok su najniže u ugostiteljstvu 551 KM.
Odmah iza zaposlenih u finansijskom posredovanju, sa prosječnom platom od 1.064 marke nalaze se zaposleni u državnoj upravi, odbrani i socijalnom osiguranju, dok su iza njih radnici zaposleni u zdravstvu i socijalnom radu sa prosjekom od 1.045 maraka.
Čak pet mjesečnih primanja premašilo 10.000 KM
Isplaćeno Djelatnost
28.687 trgovina na veliko i malo
17.660 saobraćaj, skladištenje i veze
12.391 finansijsko poslovanje
10.616 trgovina na veliko i malo
10.581 poslovi sa nekretninama, iznajmljivanje
8.710 saobraćaj, skladištenje i veze
7.921 trgovina na veliko i malo
7.133 eksteritorijalne organizacije i tijela
7.075 obrazovanje
6.967 finansijsko poslovanje
Deset najviših primanja u septembru u RS prema podacima PURS-a
Glas Srpske