NJUJORK, Na svjetskim su berzama cijene akcija pale i prošle sedmice, druge zaredom, jer ulagače zabrinjava pad cijena nafte i slabost najvećih svjetskih ekonomija, dok podršku tržištima pruža nada da će centralne banke i dalje voditi labavu monetarnu politiku.
Na Wall Streetu je Dow Jones prošle sedmice oslabio 0,5 odsto, na 17.737 bodova, dok je S&P 500 skliznuo 0,6 odsto, na 2.044 boda, a Nasdaq indeks 0,5 odsto, na 4.704 boda.
U prva dva dana prošle sedmice cijene su akcija oštro pale pod pritiskom pada cijena nafte za više od 10 odsto, na nove najniže nivoe u pet i po godina.
“Tržište je pod pritiskom cijena nafte. Vodi se rasprava što to znači, je li na snazi pad potražnje zbog oštrog usporavanja rasta globalne ekonomije”, kaže Eric Kuby, direktor u fondu North Star Investment Management.
Američka ekonomija snažno raste, no Japan je u recesiji, dok se rast u Kini i evrozoni usporava, zbog čega slabi globalna potražnja.
U fokusu ulagača bila je i politička kriza u Grčkoj, gdje će se 25. januara održati vanredni parlamentarni izbori, na kojima bi pobjedu mogla odnijeti radikalna lijeva stranka Syriza, koja traži dalji otpis državnih dugova, mimo sadašnjeg dogovora između Atine i Evropske unije te MMF-a.
To bi moglo voditi Grčku u bankrot i negativno uticati na cijenu zaduživanja prezaduženih članica evrozone.
No, polovinom sedmice uslijedio je snažan oporavak berzi, nakon što je objavljen zapisnik s posljednje sjednice Feda koji pokazuje da čelnici američke centralne banke neće žuriti s povećanjem ključnih kamata.
S druge strane, očekuje se da će Evropska centralna banka (ECB) uskoro dodatno olabaviti monetarnu politiku jer su u decembru u evrozoni potrošačke cijene pale za 0,2 odsto na godišnjem nivou, što je njihov prvi pad od finansijske krize 2009. godine.
Opasnost od deflacije ojačala je špekulacije da bi ECB već na sjednici 22. januara mogla uvesti programe kupovine državnih obveznica.
“Još se jednom pokazalo da ‘loša vijest može za tržište biti dobra vijest’, jer bi opasnost od deflacije u evrozoni mogla navesti ECB na akciju prije nego što se mislilo”, kaže Alex Neil, direktor u EFG Bank.
No, nakon dva dana snažnog rasta, u petak su cijene akcija ponovo pale, uprkos izvještaju da je u decembru u SAD-u otvoreno 252.000 novih radnih mjesta, pri čemu je stopa nezaposlenosti pala s 5,8 na 5,6 odsto, najniži nivo u šest i po godina.
Premda su podaci bolji od očekivanja analitičara, berzovni su indeksi pali jer je ulagače zabrinuo podatak o neočekivanom 0,2-postotnom padu prosječne satnice.
“Izvještaj je zbunio ulagače. Zaposlenost snažno raste, no plate ne slijede taj trend, pa se pitaju što to zapravo znači. Po mojem mišljenju, to je najbolji mogući scenario jer se situacija u ekonomiji i na tržištu rada poboljšava, dok spori rast plata otvara Fedu prostor za zadržavanje labave monetarne politike”, kaže Burt White, direktor u kompaniji LPL Financial.
I na evropskim su berzama cijene akcija prošle sedmice pale. Londonski FTSE indeks oslabio je 0,70 odsto, na 6.501 bod, dok je frankfurtski DAX skliznuo 1,20 odsto, na 9.648 bodova, a pariški CAC 1,70 odsto, na 4.179 bodova.
Na Tokijskoj je berzi, pak, Nikkei indeks prošle sedmice pao 1,5 odsto, na 17.197 bodova. Hina
