BEOGRAD, Stepen dinarizacije je u prvoj polovini ove godine povećan za 1,5 procentnih poena, što je mahom “zasluga” subvencionisanih dinarskih kredita koje banke odobravaju privredi, objavila je danas Narodna banka Srbije (NBS).
Prema podacima navedenim u polugodišnjem Izvještaju o monetarnoj politici NBS, stepen dinarizacije je krajem 2013. iznosio 26,8 odsto, a krajem juna 28,3 odsto.
“Povećanje stepena dinarizacije u 2014. rezultat je prije svega rasta dinarskih plasmana, i to u najvećoj mjeri plasmana privredi po osnovu sprovođenja programa subvencionisanih kredita. Pritom su plasmani privredi s deviznim predznakom zabilježili pad”, navedeno je na sajtu www.nbs.rs.
Sektor stanovništva je u istom periodu nastavio da se zadužuje u dinarima, navodi NBS, a najviše po osnovu gotovinskih kredita, dok je zaduženje stanovništva u stranoj valuti gotovo nepromijenjeno.
Na taj način je, kako piše, stepen dinarizacije plasmana u prvih šest mjeseci 2014. povećan kako kod sektora privrede za 1,1 procentni poen, na 21,1 odsto, tako i kod stanovništva za 1,6 procentnih poena, na 39,5 odsto.
“Ukoliko se isključi efekat promjene deviznog kursa, stepen dinarizacije je povećan sa 26,8 odsto na kraju 2013. na 28,6 odsto krajem juna 2014.”, navedeno je u izvještaju.
Banke su i dalje stimulisane da koriste dinarske izvore finansiranja i putem politike obavezne rezerve, navodi NBS.
“Naime, stope obavezne rezerve na dinarske izvore i dalje su znatno niže u odnosu na devizne i NBS plaća bankama kamatu samo na izdvojenu dinarsku obaveznu rezervu. S tim u vezi, banke su u prvoj polovini godine povećale svoje dinarske izvore u većoj mjeri odnosu na devizne. Dinarska osnovica za obračun obavezne rezerve je u tom periodu povećana za jedan odsto, dok je devizna osnovica smanjena za 2,6 odsto”, navodi se u izvještaju.
NBS je, kako navode, nastavila da podržava dalji razvoj osnovnih instrumenata zaštite od deviznog rizika, prije svega kroz redovno organizovanje tromjesečnih i dvonedjeljnih svop aukcija deviza.
Država je svojim mjerama nastavila da doprinosi dinarizaciji finansijskog sistema. U maju 2014. usvojen je novi program subvencionisanih kredita radi podsticanja kreditne aktivnosti, kojim je predviđeno subvencionisanje kamata na dinarske kredite privredi bez valutne klauzule.
“Pored toga, država se u prvoj polovini godine prilikom zaduživanja više oslanjala na dinarske nego na devizne dužničke instrumente, tako da je učešće dinarskog duga u ukupnom javnom dugu povećano sa 20,9 odsto krajem prošle godine na 22,3 odsto krajem juna 2014. godine”, piše u izvještaju NBS. Tanjug