BANJALUKA – Vlada Republike Srpske namjerava da donese garantni program podrške privredi, odnosno da daje garancije za zaduženja poljoprivrednika, mikro, malih i srednjih preduzeća kod banaka i mikrokreditnih organizacija (MKO). Srpska bi garantovala za 50 miliona, a ukupni krediti plasirani privredi kroz ovaj program mogli bi da pređu 230 miliona KM, otkriva Prijedlog garantnog programa.
Iz Ministarstva finansija RS je prošle sedmice saopšteno da je cilj garantnog programa olakšavanje pristupa finansijskim sredstvima za mikro, mala i srednja preduzeća, izdavanjem garancije za obezbjeđenje potraživanja po kreditu odobrenom od banke ili MKO, bez navođenja puno detalja.
Prijedlog garantnog programa podrške privredi, u koji je CAPITAL imao uvid, otkriva da će to biti mjera podrške privredi u obliku portfolio garancije.
“Portfolio garancija je bezuslovna garancija Republike Srpske u korist banaka i MKO kao obezbjeđenje po portfoliju kredita privrednih subjekata”, navedeno je u Prijedlogu koji je izradila pomoćnik ministra finansija Snježana Rudić.
Predviđeno je da garantni program traje do 31. decembra 2020, a garancije bi mogli da dobijaju mikro, mala i srednja preduzeća, ali i preduzetnici uključujući i registrovana popljoprivredna gazdinstva.
Sektorski obuhvat je bez ograničenja, te nema naknade za garantovanje.
“Međutim, ako korisnici kredita prekrše određene ugovorne obaveze, dužni su da plate naknadu za garanciju”, navedeno je u Prijedlogu bez preciziranja kakve bi mogle da budu obaveze privrednika.
Navodi se i da će ukupan iznos garancije biti 50 miliona KM, a stopa pokrića po kreditu iz portfelja iznosiće 70 odsto glavnice.
“Najveća izloženost Republike Srpske na nivou kreditnog portfelja po pojedinačnoj banci ili MKO je 30 odsto, što je stopa maksimalne garancije. Ciljni volumen kredita je 238 miliona KM”, navodi se u Prijedlogu garantnog programa.
Odluku o odobravanju kredita samostalno će donositi banka ili MKO u skladu sa vlastitim procedurama.
Kriterijumi prihvatljivosti za uključenje u portfolio u odnosu na kredit su da je u pitanju novi kredit namjenjen za likvidnost, obrtna sredstva i za investicione troškove.
Maksimalan iznos za mikropreduzeća je 10.000 KM, za mala preduzeća 100.000 KM i za srednja preduzeća 250.000 KM.
Rok otplate je najduže četiri godine, uključujući i grejs period od šest do 12 mjeseci.
Na granciju države će moći da računaju mala i srednja preduzeća koji su 2019. godinu završila u plusu, koji 16. marta nisu bili u status neizmirenja obaveza prema propisima Agencije za bankarstvo, oni koji nemaju dospjele a neizmirene obaveze po osnovu poreza, i MSP koja nisu javna preduzeća.
Ministarstvo finansija trenutno prikuplja i analizira sugestije na ovaj Prijedlog garantnog programa nakon čega je neophodno donošenje odluke o garantnom programu, a kad odluka stupi na snagu biće potrebno donošenje pravila za sprovođenje garantnog programa i raspisivanje javnog poziva za banke i MKO koje žele da učestvuju u sprovođenju programa.
Neophodna je i izmjena Zakona o Garantnom fondu koji bi trebalo da upravlja programom.
CAPITAL: Svjetlana Šurlan