BEOGRAD, Uspješne reforme i dugoročna održivost penzijskog sistema i PIO Fonda nisu moguće bez podizanja privredne aktivnosti i povećanja zaposlenosti, ocijenila je juče predsjednik Udruženja sindikata penzionera Srbije Marija Tododrović.
Todorović je, na okruglom stolu pod nazivom “Reforma penzionog sistema i imovina PIO fonda”, koji je organizovalo to udruženje, naglasila da se pod reforom penzijskog sistema podrazumijeva povećanje doprinosa, smanjenje davanja za penzije kao i podizanje starosne granice, što je u Srbiji uglavnom i učinjeno.
Međutim, kako je navela, postavlja se pitanje gdje je granica i dokle to može da ide, jer je, primjera radi, nerealno očekivati da će žena od 65 godina moći uspješno da se bavi poslom vaspitačice u obdaništu.
Kada je u pitanju imovina fonda, udruženje stoji na stanovištu da se ta imovina mora očuvati, ne smije se prodavati, ali da se mora znati šta je čije, navela je Todorović.
Ne postoji univerazalno dobar penzioni sistem u svijetu, od koga bi mi mogli da prepišemo rješenja, jer većina zemalja u svijetu ima ili je imalo probleme sa deficitom u penzijskom fondu, a jedino države koje su imale veći broj zaposlenih, mogle su da kažu da im je nešto lakše, istakla je ona.
Prema njenim riječima, u Srbiji je danas 24 odsto penzionera, od ukupnog broja stanovnika, starosnu penziju prima 59 odsto penzionera, invalidsku 19 procenata, a porodičnu 21 odsto.
Todorović je podsjetila da je 2001. godine odnos penzije i zarada bio 74 odsto, dok je u 2013. godini smanjen na 53 procenata, ukazavši da je se posljednjih godina značajno smanjio standard primalaca penzija kao i mogućnosti za obezbjeđivanje zdravstvene zaštite i lijekova, jer penzioner sada za lijekove izdvaja više nego za hranu.
Ona je ukazala da je 1980. godine na jednog penzionera dolazilo 3,54 zaposlenih, dok je sada taj odnos jedan prema jedan, pa čak i manji.
Sada se za penzije izdvaja 14 odsto BDP-a, a sve analize međunarodnih organizacija pokazuju da bi optimalno trebalo da bude 10 odsto.
Sa punim stažom trenutno je u zemlji 46 odsto penzionera, a prosječan penzioni staž kod muškaraca je 35 godina, a kod žena 31 godina, navela je ona.
Muškarci u prosjeku koriste penzije 17, a žene 19 godina, dok se granica umiranja pomjerila u korist muškaraca, pa tako danas u Srbiji muškarci u prosjeku umiru u 77, a žene u 75 godini, istakla je Todorović.
Ona je ukazala i da najmanja penzija u zemlji trenutno iznosi 13.000 dinara, dok je kod poljoprivrednika taj iznos i manji – oko 10.000 dinara.
Saradnik Makroekonomskih analiza i trendova (MAT) Miladin Kovačević podsjetio je na prognozu Svjetske banke, koja kaže da situacija sa penzionim fondovima u budućnosti neće biti dobra te da se moraju potražiti dodatni izvori finansiranja.
Kovačević smatra da bi se, taj dodatni izvor, mogao potražiti u participaciji PIO fonda u vlaništvu javnih preduzeća, gradskom zemljištu.
To bi, kako je naveo, omogućilo dodatno ubiranje renti, kroz participaciju u strukturi vlasništva djelimično bi se pronašao dodatni izvor prihoda za penzioni fond, a istovremeno oslobodio dio sredstava iz budžeta, koji se sada koriste za isplatu penzija, naveo je on.
Takva mjera omogućila bi, sa jedne strane, likvidnost fonda, a sa druge bi penzioni fond mogao da dobije status investicionog, i na taj način izađe na tržište.
Predsjednik Radne grupe za restrukturiranje PIO Fonda, Slavenko Grurević rekao je da je dugoročno, dokapitalizacija pio fonda neminovna, i da je to jedan od elemenata koji može doprinijeti reformi penzionog sistema.
On je istakao da je ideja radne grupe da se stavljanjem u funkciju imovine PIO fonda, pomogne održvivost te institucije a istovremeno smanji i pritisak na budžet. Tanjug
