BANJALUKA, Pomoćnik ministra za prostorno uređenje, građevinarstvo i ekologiju Republike Srpske Miladin Gaćanović ističe da je Nacrt zakona o uređenju prostora i građenju – sistemski akt, koji reformiše oblasti prostornog planiranja i građenja, navodeći da će biti razmatran na prvoj narednoj sjednici Vlade, nakon čega će biti upućen Narodnoj skupštini na usvajanje.
Gaćanović u intervjuu Srni pojašnjava da je tokom javnih rasprava najviše primjedbi dato na odredbu kojom je propisano da jedno fizičko lice kao učesnik u građenju može biti nosilac licence u pravnom licu samo za jednu vrstu poslova, te odredbi kojom je propisano da, ukoliko pravno lice koje vrši projektovanje nema licencu za sve faze projekta, može ugovorom angažovati još jedno pravno lice koje ima licence za nedostajuće faze projekta.
Reagujući na nedoumice o tome da li odredbe definisane u zakonu nekoga posebno favorizuju, on je naglasio da je, uzimajući u obzir način na koji su te odredbe definisane u zakonu, apsolutno sigurno da o nekakvoj diskriminaciji i stvaranju monopola u korist bilo kojeg učesnika u građenju nema ni govora.
“Navedene odredbe su, možda, postavile previsoke standarde za našu realnost i ekonomsko stanje, a zasnovane su na tržišnim principima prema kojima investitor bira projektanta, revidenta tehničke dokumentacije, izvođača i stručni nadzor iz reda licenciranih pravnih lica“, kaže Gaćanović i napominje da je nesporna činjenica da svi pod ravnopravnim i jednakim uslovima mogu dobiti licencu za jednu ili više faza projektovanja ili građenja, za jednu ili više vrsta djelatnosti.
“Dakle, sad je samo pitanje koga će investitor angažovati, a svaki ozbiljan investitor tražiće kvalitetnije i kompletnije firme sa kojima će sa manje problema doći do cilja, a to je ovde izgradnja objekta“, ističe Gaćanović.
On naglašava da Ministarstvo mora stvarati realne uslove za rad malih i srednjih preduzeća, ali takođe i rad velikih kompanija, jer to traže investitori kapitalnih investicija, prije svega u javnom sektoru.”Cilj je da se kroz pojedine odredbe zakona stvaraju uslovi za zapošljavanje novog inženjerskog kadra, prije svega mladih ljudi sa završenim fakultetima, što ne prihvataju predstavnici malih i srednjih preduzeća i smatraju to nerealnim, tvrdeći da je u ovom vremenu ekonomske krize i smanjene investicione izgradnje upitan i njihov opstanak“, objašnjava Gaćanović.
Proces reformisanja oblasti građenja započeo početkom 2012. godine donošenjem Zakona o građevinskim proizvodima i pet pravilnika predviđenih ovim zakonom, a reformski proces posebno se ogleda u oblasti licenciranja učesnika u građenju koji je uspostavljenp još 1996. godine, uvođenjem odredbi o energetskoj efikasnosti u zgradarstvu, čiji je cilj da budu smanjene ukupne potrebe za energijom, da se stimuliše korišćenje energije iz obnovljivih izvora, što će sve zajedno smanjiti ukupne negativne uticaje koji objekti imaju na životnu sredinu.
Za investitore su posebno bitne nove odredbe kojima je uređeno građevinsko zemljište, naročito kod redefinisanja načina izračunavanja rente i troškova uređenja građevinskog zemljišta koji se sada zasnivaju na stvarnim troškovima planirane izgradnje u obuhvatu provedbenog dokumenta prostornog uređenja.
“Posebno moram istaći da ovaj nacrt zakona konačno detaljno i sveobuhvatno uređuje legalizaciju bespravno izgrađenih objekata i stvara realne uslove za njihovu urbanu integraciju u prostor, kad god je to moguće provesti u skladu sa važećim dokumentima prostornog uređenja i kad se to ne kosi sa osnovnim principima prostornog planiranja“, ističe Gaćanović.
Generalno se može istaći da ovaj nacrt zakona povećava odgovornost svih učesnika u postupku građenja, a posebno lica koja su ovlaštena da vrše stručni nadzor u ime investitora i koja su ovim zakonom identifikovana kao najodgovornija za kvalitet građenja i zakonito građenje u skladu sa datom građevinskom dozvolom.
“Zbog toga su odredbe zakona propisale obavezni postupak revizije svih izdatih ličnih licenci koji će se provesti u trogodišnjem periodu od dana stupanja na snagu ovog zakona o trošku Ministarstva, ali predviđa i oštrije kriterijume za sticanje licence, kao npr. za lica koja vrše reviziju projekata“, ističe Gaćanović.
On kaže da sada zakon predviđa sankcionisanje lica koja imaju lične licence i koja se ogriješe o pravila struke, profesionalne etike i morala ili svoj posao ne obavljaju u skladu sa odredbama ovog zakona, zašto je predviđena čak i mogućnost trajnog oduzimanja licence. Mnogobrojnim novinama u nacrtu zakona pojednostavljuju se procedure u postupku izdavanja dozvola u građenju, a postoji mogućnost da se za individualne stambene i stambeno-poslovne objekte bruto građevinske površine do 400 metara kvadratnih građevinska dozvola izdaje bez lokacijskih uslova.
Gaćanović u intervjuu Srni navodi pozitivna reagovanja lokalnih zajednica na sada jasno definisanje planskog perioda i roka važenja dokumenata prostornog uređenja, te na mogućnost da urbanističko-tehničke uslove i stručna mišljenja za naprijed navedene objekte sada mogu raditi i nadležni organi u lokalnim zajednicama, pod uslovima navedenim u Zakonu.
Gaćanović kaže da je ovo vrlo bitno za male i nerazvijene lokalne zajednice u kojima nema ovlaštenih pravnih lica za izradu dokumenata prostornog uređenja. Srna
