BEOGRAD, Inflacija u Srbiji u maju niža je nego prethodnih mjeseci. Za koliko tačno, znaće se već u ponedjeljak, za kada je Republički zavod za statistiku najavio objavljivanje ovih podataka. Mada je ovo za mnoge dobra vijest, zaustavljanje trenda visoke inflacije donijelo je nove glavobolje Vladi Srbije.
– Prije tačno godinu dana, odnosno od maja 2010. godine, inflacija u Srbiji rasla je skoro duplo u odnosu na očekivanja – objašnjava izvor „Novosti“ u Vladi Srbije. – To je, s jedne strane, djelimično unijelo makroekonomsku nestabilnost, ali je, s druge strane, uticalo da prodaja zapisa koje izdaje država kako bi popunila budžetski deficit bude veoma uspješna. Kratkoročne dinarske obveznice donosile su investitorima velike prinose, jer su kamate bile između 13 i, čak, 15 odsto, pa su se aukcije ovih zapisa uglavnom završavale uz prodaju svih ponuđenih državnih papira.
Da bi pokrivala svoje obaveze i nadomjestila budžetski minus država je, za dvije godine, prodala državnih, uglavnom dinarskih, obveznica u vrijednosti od čak 7,5 odsto srpskog bruto društvenog proizvoda. Taj obim zapisa jednak je skoro dvogodišnjem minusu republičke kase – iznosi oko 22 milijarde dinara.
– U Vladi Srbije zato sada postoji strah da bi moglo da dođe do smanjenja priliva investitora u državne hartije kojim se finansira deficit, odnosno da bi kratkoročni prilivi mogli, čak, da budu naglo prekinuti.
Neizvjesnost ovog do sada vrlo uobičajnog načina punjenja budžetske kase pojačana je i činjenicom da na ulagače u regionu značajno utiče kriza koja se dešava u dijelu evropskih država, poput Grčke – tvrdi izvor „Novosti“ iz Nemanjine 11. – Kako državni zapisi stalno i stižu na naplatu, jasno je da će vrlo brzo morati da dođe do ubrzanog komercijalnog zaduživanja države kod poslovnih banaka, naravno, uz tržišne uslove.
Izmjene i poreskog sistema?
Ministarstvo finansija pripremilo je okvir budžeta za narednu godinu. Kao glavni cilj postavljeno je smanjenje deficita države za 1,25 odsto bruto društvenog proizvoda. Zasad je nepoznanica kako će se do toga doći ako se zna da je u pitanju izborna godina i da uglavnom svi ministri u Vladi najavljuju ambiciozne programe.
– Polazi se od toga da je moguće umanjiti nivo budžetskih pozajmica i mnogo strože kontrolisati razne nabavke za potrebe institucija države – tvrdi izvor „Novosti“ iz Vlade. – Uz to, doći će i do smanjenja subvencija, a, možda, ako baš bude neophodno, i do određenih izmjena poreskog sistema. Novosti