SARAJEVO, U metalnoj i elektro industriji BiH, u prvom polugodištu, mašine i mašinski uređaji, aparati, kotlovi i vozila bilježe rast izvoza za 16 odsto u odnosu na isti period 2013. godine, a zabilježen je i rast uvoza za 13,77 odsto.
“Poredeći podatke za prvih šest mjeseci ove, u odnosu na prvo polugodište prošle godine, rude i bazni metali ostvarili su pad izvoza za 10,97 odsto, a rast uvoza za 7,93 odsto”, ističe Sekretar Asocijacije metalne i elektro industrije Spoljnotrgovinske komore BiH Adela Vukotić-Terek.
Ona navodi da u posljednje vrijeme privrednici ovog sektora i na domaće i na strano tržište plasiraju proizvode sa većim stepenom obrade.
Podsjetivši da izvoz metalskog sektora čini 38 odsto ukupnog izvoza BiH, Vukotić-Terek ističe da je riječ o najsnažnijoj grani privrede, koja ima tradiciju u proizvodnji i konstantan pozitivni trgovinski bilans.
Veoma su važni i dobar imidž na tržištu EU, pristup sirovinama, relativno niska cijena radne snage koja je kvalifikovana, motivisana i iskusna, te dobar obrazovni sistem.
Vukotić-Terek, upozorava da se ova grana privrede susreće sa nizom problema kao što su visok procenat troška sirovine u finalnoj cijeni proizvoda, koji iznosi od 50 do 80 odsto, te malim ulaganjima u istraživanja i razvoj.
Problem je i nedostatak iskusnih marketinških i finansijskih menadžera, nisko učešće u bruto domaćem proizvodu /oko četiri odsto/, što ukazuje na nisku dodatu vrijednost proizvoda.
Ona naglašava da su firme iz BiH konkurentne na stranom tržištu, bez obzira na jaku konkurenciju koju imaju u kompanijama iz centralne i istočne Evrope, kao što su Poljska, Češka, Slovačka i Rumunija.
Izvoz je orjentisan na Srbiju, Hrvatsku, Njemačku, Luksemburg i druga evropska tržišta.
Vukotić-Terek navodi da je Komora prepoznala značaj metalne i elektro industrije, pa je krajem septembra, na osnivačkoj sjednici Asocijacije, izabrano rukovodstvo i usvojen pravilnik o radu.
Izabrano je devet članova odbora kompanije, koji su birani po teritorijalnom, granskom i nacionalnom kriterijumu.
Komora je već preduzela određene aktivnosti, tako da je na sajmu “ZEPS” u Zenici održan seminar “Primjena međunarodnih standarda u metalskoj industriji”, sa fokusom na mašinske elemente, zavarivanju i opremi pod pritiskom, te na bezbjednosti mašina.
Ove godine usvojeno je oko 500 standarda koji se odnose samo na metal.
“Standardi su uvijek dobrovoljni, ali samo uslovno. Ako želite da plasirate svoje proizvode na strano tržište, oni moraju biti ispoštovani” – precizira Vukotić-Terek i zaključuje:
“Komora i njene asocijacije zalagaće se da se metalskom sektoru, odnosno kompletnoj industriji BiH, posveti značajna pažnja. Opredjeljenje svih u BiH mora biti usmjereno ka industrijalizaciji”. Srna
