BEOGRAD, Postoje li opštine koje iz republičke kase prije ostalih namiruju svoje potrebe. Neki gradovi nemaju ni redovne transfere, drugima se tolerišu i doprinosi.
Poslije pompezne ”loto dodjele” junica u Jagodini, u javnosti se ponovo pokrenulo pitanje da li su neke opštine u Srbiji u povlašćenom položaju, dok je drugima država maćeha. Ne tako davno, isto pitanje postavilo se i kada je Boško Ničić preoteo ”Gorenje” iz već dogovorenog posla sa Valjevom. Malo ko je vjerovao da razlog nije taj što je u Dinkićevom društvu.
Dragan Marković slaže se da postoji takva podjela, ali tvrdi da Jagodina nije među miljenicima. Kako kaže, nisu dobili ni dinar iz Beograda za važne investicije, pa ni za junice:
– Sve smo uradili sami, od zoo vrta do stadiona, i to prije 2008. i formiranja ove vlade. Republička vlast, a pogotovo dok je u njoj bio Mlađan Dinkić, saplitala me je kad god je mogla. Nisu doveli nijednog investitora, čak su preoteli i one koje smo sami našli, iako smo među prvima napravili industrijsku zonu.
I Saša Paunović, predsjednik opštine Paraćin, potvrđuje da ima ”povlašćenijih”:
– Toga je sada, ipak, daleko manje. Po starom Zakonu o finansiranju lokalne samouprave, ”opštine-miljenici” dobijale su dodatne transfere preko većeg učešća u porezu na promet.
Prvi čovjek Niša Miloš Simonović tvrdi za ”Novosti” da mu članska karta DS ne pomaže kada njegov grad konkuriše za projekte koje finansira država ili za dobijanje subvencija.
– Iz republičke kase godišnje dobijamo 1,4 milijarde evra. Tačno je da se trenutno realizuje nekoliko velikih projekata, u kojima nam pomaže centralna vlast, ali oni imaju nacionalni značaj, kao što je ulaganje u rekonstrukciju stadiona ”Čair”.
Nebojša Marjanović, predsjednik opštine Boljevac, podržava tezu da se neke lokalne samouprave bolje kotiraju:
– To su oni čiji lideri obezbjeđuju vlasti većinu u parlamentu. Tako Dragan Marković ima samo dva poslanika i snažan uticaj na raspodjelu budžeta. Osim toga, nije važno da li pripadate partiji na vlasti, već koliko je velika vaša opština i koliko ima birača. Može gradonačelnik da bude i iz vladajuće partije, pa da bude skrajnut, jer mu je opština neatraktivna.
Dobrica Stojković, predsjednik Ražnja, primjećuje da su oduvijek opštine u kojima su čelnici miljenici vlasti – imale privilegije:
– I ja imam takvih komšija. Iz Vlade dobijaju novac na način na koji mi to ne možemo. Na ime transfera, Ražnju je za dvije godine uskraćeno 18 miliona dinara. Onda je nešto uplaćeno dva dana pred Novu godinu, ali i dalje nam centralna vlast za prošlu godinu duguje 100.000 evra.
Razni su načini da centralna vlast pomogne opštinama kojima je naklonjenija, a jedan od njih je i opraštanje dugova. Naime, zvanični organi s vremena na vrijeme ”zažmire” kada neka opština ne plati doprinose za zaposlene u javnom sektoru ili struju i gas. Ima opština koje po ovom osnovu duguju čak od 2005, potvrđuju naši sagovornici.
POLAKO RASTU TRANSFERI
Prema starom zakonu o budžetu opštinama je sljedovalo 1,7 odsto bruto društvenog proizvoda godišnje, što je bilo 49 milijardi dinara. Ove godine iznos je 35 milijardi, ali i to je više nego lani, kada se iz republičke kase u lokal slilo 25 milijardi. Novosti