ZAGREB, Hrvati drže golem novac u bankama i češće su vlasnici nekretnina nego stanovnici razvijenih zemalja iz čega bi se pogrešno dalo zaključiti da su bogati i da dobro stoje, jer u stvarnosti polovina domaćinstva ima manje od 500 evra finansijske imovine i nekretnine vrijednosti manje od 68.900 evra, što je kilometrima daleko od pokazatelja razvijenih i manje razvijenih evropskih zemalja.
Građani u bankama imaju skoro 220 milijardi kuna na različitim vrstama štednje i računa što je golema svota, polovica kompletnog bruto domaćeg proizvoda, ali je ta imovina nejednako raspoređena, pa procijenjeni medijan depozita za domaćinstva iznosi samo 300 evra, što znači da polovina svih domaćinstava u Hrvatskoj ima u bankama manje od te svote, a polovina ima više od 300 evra u bankama.
Taj medijan niži je i od medijana za depozite domaćinstava evropodručja od 6100 evra i od medijana koji je u Mađarskoj procijenjen na 900 evra, u Sloveniji na 1000 evra, u Slovačkoj na 2000 evra te u Poljskoj na 2800 evra, piše Slobodna Dalmacija.
Podaci su to iz rada pod nazivom “Anketa o finansijama i potrošnji domaćinstava provedena u Republici Hrvatskoj 2017.” autora Igora Jemrića i Igeta Vrbanca, koji su prikazali metodologiju i rezultate statističkog istraživanja o finansijama i potrošnji domaćinstava koje je Hrvatska narodna banka provela u 2017. godini, u sklopu trećeg talasa harmonizovanog istraživanja definisanog od Evropske centralne banke.
Objavljeni rezultati pokazuju da Hrvatska bogatstvom domaćinstava i dohotkom znatno zaostaje za evropodručjem.
Tako je medijan neto bogatstva domaćinstava u Hrvatskoj mjeren krajem 2016. godine iznosio 61.500 evra, dok je medijan za evropodručje 99.400 evra. Procijenjena prosječna imovina po domaćinstvu u Hrvatskoj znatno je veća od medijana i iznosi 106.600 evra, a prosječno bogatstvo domaćinstava u evropodručju je 229.200 evra.
Nije bolje ni sa dohocima, pa je medijan bruto dohotka domaćinstava u Hrvatskoj 8400 evra, dok je procjena prosječnog bruto dohotka 12.200 evra. Procjena medijana dohotka u evropodručju bila je 3,7 puta veća i iznosila je 31.000 evra, a oko 3,5 puta veća je i procjena prosječnog bruto dohotka od 42.300 evra za evropodručje.
– U poređenju sa odabranim zemljama iz regije, uočljivo je da sve te zemlje imaju viši godišnji bruto dohodak od Hrvatske, bilo da se uspoređuju procijenjeni medijani ili procijenjeni prosjeci. U tome prednjače Slovenija i Slovačka, obje imaju skoro dvostruko veći procijenjeni medijan godišnjeg bruto dohotka od Hrvatske, a tek nešto manji odnos vidljiv je kad je u pitanju procjena prosjeka tog dohotka, prosječni godišnji bruto dohodak u Sloveniji je za 83 odsto, a u Slovačkoj za 67 odsto veći nego u Hrvatskoj.Od zemalja odabranih za upoređivanje po nivou godišnjeg bruto dohotka Hrvatskoj je najbliža Mađarska, ali i njezin procijenjeni medijan veći je od hrvatskoga za 27 odsto, a procijenjeni prosjek za 23 odosto – ističu Igor Jemrić i Igeta Vrbanc.
U evropodručju 97,7 odsto domaćinstava posjeduje finansijsku imovinu, a u Hrvatskoj 81,9 odsto domaćinstava ima finansijsku imovinu, u kojoj su sa 68 odsto najzastupljeniji depoziti i štednja, novac na tekućim računima, slijede sredstva u dobrovoljnim mirovinskim fondovima i životnom osiguranju, akcijama, obveznicama…
Prosječna vrijednost finansijske imovine hrvatskih domaćinstava je 4800 evra, dok samo 500 evra po domaćinstvu iznosi procjena medijana finansijske imovine aomaćinstava, što znači da polovina domaćinstava ima manje od 500 evra, a polovina više od toga.
Taj je medijan od 500 evra znatno manji od onog za evropodručje od 10.300 evra, ali i od medijana za usporedive zemlje – u Mađarskoj je taj medijan procijenjen na 1100 evra, u Sloveniji na 1400 evra, u Slovačkoj na 2800 evra te u Poljskoj na 3700 evra.
Rezultati ankete pokazali su da realna imovina, odnosno nekretnine, vozila, dragocjenosti te imovina od samozapošljavanja čini dominantan dio bogatstva hrvatskih domaćinstava od čak 96,5 odsto, dok je udio finansijske imovine u ukupnoj vrijednosti imovine samo 3,5 odsto. Pritom 94 odsto kućanstava posjeduje realnu imovinu, i to uglavnom glavnu stambenu jedinicu, i ta imovina čini 75,4 odsto vrijednosti realne imovine, a 60 odsto u evropodručju.
Procjena stope posjedovanja realne imovine u evropodručju bila je nešto niža i iznosila je 91,2 odsto. Prosječna realna imovina hrvatskih domaćinstava iznosi 113.700 evra, ali procijenjeni medijan je znatno niži 68.900 evra, što upućuje na značajan uticaj nejednakosti u raspodjeli. Medijan realne imovine domaćinstava za evropodručje skoro je dvostruko veći i iznosi 131.000 evra. Slobodna Dalmacija
