BANJALUKA, U Srpskoj ima mnogo više penzionera nego zaposlenih koji redovno primaju platu, jer trenutno penziju prima 235.000 najstarijih sugrađana, dok redovnu platu, prema podacima Saveza sindikata RS, ima samo 130.000 radnika.
Iako u Srpskoj, prema podacima Republičkog zavoda za statistiku ima oko 237.000 radnika, za mnoge od njih se redovno ne uplaćuju doprinosi, što veoma negativno utiče i na poslovanje Fonda PIO RS.
Likvidnost ovog fonda dosta je otežana zbog neredovnog uplaćivanja doprinosa, što potvrđuje i podatak da ukupna potraživanja Fonda PIO za doprinose iznose oko 350 miliona maraka.
– Od ukupnog iznosa za doprinose koje potražujemo, čak 200 miliona maraka su od preduzeća u kojima je pokrenut stečajni postupak, dok se 50 miliona KM odnosi na kamate, te je naplata ovih sredstava jako otežana – rekao je portparol Fonda PIO RS Tihomir Joksimović.
Dodao je da na poslovanje ovog fonda nepovoljno utiče i rast korisnika, jer se broj penzionera iz godine u godinu u Srpskoj povećava.
– Samo za deset mjeseci ove godine broj penzionera povećan je za 2.035 u odnosu na prošlu godinu – kazao je Joksimović.
Sa druge strane, više od 40 odsto radnika, prema podacima Saveza sindikata RS, neredovno ili sa velikim zakašnjenjem prima platu.
– Trećina radnika koji su organizovani u sindikat ne prima redovno platu, a kod onih koji nisu situacija je još gora, odnosno 60 odsto – rekla je stručni saradnik za ekonomska pitanja u Savezu sindikata RS Božana Radošević.
Posmatrano po djelatnostima, plate najviše kasne u oblasti metalske i drvne industrije, zatim u trgovini i ugostiteljstvu.
– Plate u prosjeku najčešće kasne po tri mjeseca, mada ima slučajeva kada radnici i po devet mjeseci ne dobijaju platu – istakla je Radoševićeva.
Predsjednik Unije udruženja poslodavaca RS Ranko Milić ističe da je to rezultat teškog stanja u privredi.
– Danas uopšte nije atraktivno biti poslodavac. Svakim danom je sve manje poslodavaca, a sve više preduzeća koja odlaze u stečaj. Nemoguće je poslovati u ovakvim uslovima, sa ovakvim zakonskim okvirom i neuređenim tržištem, gdje caruje siva ekonomija i rad na crno, dok se od onih koji pokušavaju da budu legalni traži da nadoknade sve – istakao je Milić.
Izvršni direktor Udruženja ekonomista RS SWOT Saša Grabovac istakao je da je odnos radnika i penzionera jedna od strukturalnih neravnoteža koje postoje u ekonomiji Srpske.
– Broj penzionera, nezaposlenih i osoba koje su u stanju socijalne potrebe mnogo je veći od broja ljudi koji treba da stvore novu vrijednost – kazao je Grabovac.
Kredit
Vlada RS dala je saglasnost na Odluku Upravnog odbora Fonda PIO kojom se ovom fondu odobrava kratkoročno zaduživanje u 2013. godini u iznosu od 46 miliona maraka, s ciljem održavanja likvidnosti i redovne isplate penzija.
U Fondu PIO RS rekli su da je ovo maksimalno kratkoročno kreditno zaduženje koje bi Fond mogao da koristi u skladu sa svojim finansijskim planom.
– Fond PIO je prema odluci Vlade i do sada koristio ova sredstva, i to ove godine u iznosu do 27 miliona KM na mjesečnom nivou, iako je odluka o kratkoročnom kreditnom zaduženju za 2012. godinu glasila na 39 miliona maraka – kazao je Joksimović. Glas Srpske
