BANJALUKA, Zaduženost lokalnih zajednica u Srpskoj iznosila je na kraju prošle godine 303,25 miliona maraka, što je za oko 27 miliona KM manje u odnosu na prethodnu godinu.
U Ministarstvu finansija RS naglasili su da je na kraju 2014. godine zaduženost iznosila 330,35 miliona KM.
– Kada se uzme u obzir godišnja otplata duga, koja je zaključno sa prošlom godinom iznosila 56,3 miliona, i redovni prihodi od 493 miliona KM, procenat zaduženosti lokalnih zajednica u odnosu na ostvarene redovne prihode iz prethodne godine iznosi 11,41 odsto – naglasili su u Ministarstvu finansija.
Najzaduženije opštine su Kneževo, Petrovo i Oštra Luka, a gradovi Banjaluka i Bijeljina.
S najmanjim teretom duga nose se Kupres, Derventa, Foča i Čajniče.
Najveći procenat zaduženosti ima Kneževo sa 22,68 odsto, a najmanji Petrovac sa 3,73 odsto.
Od 64 lokalne zajednice, koliko ih ima u Srpskoj, samo njih osam nema direktno zaduženje.
Potpredsjednik Saveza opština i gradova RS i gradonačelnik Banjaluke Slobodan Gavranović rekao je da zbog pada prihoda u budžetima pojedine lokalne zajednice imaju problema u vezi sa servisiranjem redovnih obaveza, a time i kreditnog zaduženja.
– Opštine i gradovi odlučuju se na zaduženje jer velike infrastrukturne projekte nikako u današnje vrijeme ne mogu da realizuju bez tog novca. Bez kredita nema ni velikih projekata, ali svi načelnici i gradonačelnici moraju voditi računa o tome da obaveze preuzete po osnovu zaduženja servisiraju na vrijeme – rekao je Gavranović navodeći da se Banjaluka zaduživala isključivo za realizaciju velikih projekata i da nema problema u vezi sa otplatom kredita.
Ekonomski analitičar Zoran Pavlović smatra da dug lokalnih zajednica nije ogroman ako se poredi sa ukupnim zaduženjem RS.
– Međutim, ako se uzme u obzir da je ekonomska aktivnost u padu, zaduženje opština i gradova je preveliko – naveo je Pavlović.
On je naglasio da u pojedinim lokalnim zajednicama postoje realne potrebe za zaduženjem da bi riješile infrastrukturne probleme, ali da postoje i oni koji uzimaju kredite za isplatu plata zaposlenima u administraciji.
– Zbog konstantnog zaduženja pojedine lokalne zajednice nemaju mogućnosti ni da vraćaju kredite zbog sve manje novca u budžetima. Na kraju dižu kredite da bi isplatili plate i ostale obaveze koje svakog mjeseca treba da izmire – naveo je Pavlović.
Poručio je da lokalne zajednice treba, prije svega, da se okrenu ka privrednicima i njihovom stimulisanju jer oni stvaraju novu vrijednost i utiču na punjenje budžeta.
– Jedino na taj način mogu računati na ekonomski razvoj, jer je zaduživanje zadnja stvar za jačanje ekonomske moći – ističe Pavlović.
Lokalne zajednice ne mogu se zadužiti bez odobrenja Ministarstva finansija, koje prije davanja zelenog svjetla analizira stanje u njihovim kasama kako ne bi došlo do urušavanja finansijske stabilnosti.
Budžeti
U Ministarstvu finansija RS kazali su da u skladu sa Zakonom o budžetskom sistemu RS lokalnim zajednicama dostavljaju preporuke na nacrte budžeta, odnosno saglasnost na prijedlog budžeta.
– Odluku o usvojenom budžetu za 2016. još nisu dostavile opštine Trnovo, Gradiška, Srbac, Bileća, Jezero, Han Pijesak i Novo Goražde – kazali su u Ministarstvu finansija.
Uslovi za zaduživanje
Zakonom o zaduživanju, dugu i garancijama RS propisano je da se jedinica lokalne samouprave može dugoročno zadužiti samo ako u periodu stvaranja duga ukupan iznos koji dospijeva za otplatu, po predloženom dugu i cjelokupnom dospjelom neizmirenom postojećem dugu, u bilo kojoj narednoj godini nije veći od 18 odsto iznosa njenih redovnih prihoda ostvarenih u prethodnoj fiskalnoj godini.
Najzaduženije lokalne zajednice:
Kneževo
Petrovo
Oštra Luka
Banjaluka
Bijeljina
Najmanje zadužene lokalne zajednice:
Kupres
Derventa
Foča
Čajniče
Glas Srpske
