BRISEL, Bez drastičnog zaokreta u spoljnoj politici Moskve, sankcije Rusiji koje je EU uvela zbog Ukrajine ostaće na snazi bar do marta sljedeće godine.
Nekoliko visoko pozicioniranih zapadnih diplomata pri EU je u odvojenim razgovorima za Tanjug odbacilo izvještaje nekih medija da je EU spremna da već krajem oktobra ukine sankcije Rusiji kako ne bi ugrozila snabdijevanje ruskim gasom tokom predstojeće zime.
“Da bi sankcije bile skinute ili ublažene za to bi moralo da glasa svih 29 članica EU, a u ovom trenutku takav konsenzus ne postoji“, rekao je predstavnik jedne važne evropske zemlje koji je tražio da ostane anoniman.
On je podsjetio da se pojedine baltičke zemlje ne samo protive skidanju sankcija, već traže da one budu pooštrene zbog navodnih provokacija Rusije u blizini njihovih granica.
“Dovoljan je jedan glas protiv da sankcije ostanu na snazi“, ukazao je diplomata.
Francuski “Figaro”, ali i neki drugi mediji, objavili su ovih dana spekulacije da su članice EU, zabrinute zbog mogućnosti da Rusija tokom zime prekine dotok gasa Evropi preko Ukrajine, naložile svojim ambasadorima da tokom sljedeće nedjelje razmotre mogućnost ukidanja sankcija.
Povod za ovu odluku, prema tim izvještajima, bilo bi nedavno naređenje ruskog predsjednika Vladimira Putina da povuče trupe sa ukrajinske granice i činjenica da se primirje između ukrajinskih i prosruskih snaga kako-tako održava.
Evropski diplomati, međutim, ukazuju da se i pored Putinovog naređenja uz granicu sa Ukrajinom još nalazi značajan broj ruskih vojnika, kao i da su oni, uprkos demantima Moskve, prisutni i u samoj Ukrajini.
“Ukoliko bi Rusija potpuno povukla trupe i prihvatila međunarodne posmatrače na granici ispunila bi uslove za skidanje sankcija, ali to zasad ne djeluje vjerovatno“, kažu oni.
Putin je na sastanku sa evropskim liderima u Milanu u petak odbio da prihvati međunarodne posmatrače na granici, mada je dozvolio mogućnost da se granica nadgleda iz vazduha putem bespilotnih letjelica.
“Problem je što Rusija traži da među osobljem koje upravlja letjelicama ne bude Francuza i Nijemaca, a to je za nas neprihvatljivo“, kažu u Briselu.
Tanjugovi izvori u Briselu kažu da je ključni faktor za održanje sankcija Rusiji zaoštravanje stava njemačke kancelarke Angele Merkel prema Moskvi.
Merkel se donedavno zalagala za oprezniji pristup EU Rusiji, ali je u međuvremenu izgubila povjerenje u Putina, kažu diplomate i podsjećaju da je njemačka kancelarka u četvrtak uveče otkazala bilateralni sastanak sa Putinom, na koji je on zbog parade u Beogradu kasnio nekoliko sati.
Upitani da prokomentarišu mogućnost da Rusija ukine dotok gasa i tako ostavi Evropu bez grejanja, diplomate kažu da je opasnost od toga preuveličana.
“Čak i ako bi Rusija sutra zavrnula gas, u skladištima ga ima dovoljno za bar tri mjeseca normalne potrošnje, što daje dovoljno vremena da se nađu alternativni izvori“, kažu oni, ukazujući da bi takav potez Moskve mnogo više oštetio ruski budžet nego evropske potrošače.
U Briselu podsjećaju da su sankcije Rusiji, koje uključuju zabranu putovanja u EU i zamrzavanje imovine značajnom broju ruskih funkcionera, kao i zabranu poslovanja sa nekim preduzećima i bankama, oročene do marta 2015.
Tada će Evropski savjet glasati da li sankcije treba produžiti, a za takvu odluku će opet biti neophodan konsenzus svih članica.
“Ukoliko do marta ne dođe do eskalacije sukoba u Ukrajini, postoje dobri izgledi da sankcije u martu budu ukinute“, kažu u Briselu.
