BERLIN, Uoči desetog rođendana evra, 1. januara 2012. godine, njemačka centralna banka saopštila je da je nezamijenjeno još 13 milijardi maraka.
Kada je prije deset godina u Njemačkoj u upotrebu ušla zajednička evropska valuta, evro, vodeći bankari predviđali su da će za jednu do dvije godine biti zamijenjene sve zalihe stare valute – njemačke marke.
Zalihe starog novca ostale su pod dušecima, u zaboravljenim knjigama po policama i u fontanama kao sitniš bačen “za sreću”. Ali, stručnjaci ocjenjuju da se velika količina njemačkih maraka nalazi kod građana istočne i jugoistočne Evrope.
Stare marke mogu, bez vremenskog ograničenja, da se zamjene u svim filijalama njemačke centralne banke. U prosjeku i dalje svaka od 47 filijala Bundesbanke zamjeni dnevno između 8.500 i 10.600 maraka.
Nijemci su se uveliko navikli na novu valutu, ankete pokazuju da samo još građani stariji od 65 godina cijene u evrima i dalje često preračunavaju u marke. Generacije mlađe od 30 godina marke se uopšte ne sjećaju ili je se sjećaju samo još kao novca u kojem su im roditelji davali, naravno nezadovoljavajuće veliki, džeparac.
Finansijska kriza koja traje već skoro dvije godine ostavila je traga na povjerenje građana u evro. Najnovija ispitivanja javnog mnjenja pokazuju da svaki treći građanin Njemačke ima samo još malo ili nimalo povjerenja u evro. Čak 85 odsto Nijemaca i poslije 10 godina od uvođenja nove valute vjeruje da je zbog nje sve poskupjelo.
Međutim, podaci objavljeni ove sedmice pokazuju da su u zabludi. Prosječna godišnja inflacija je u Njemačkoj u 53 godina postojanja marke iznosila 2,6 odsto. Prosječna godišnja inflacija od uvođenja evra je samo 1,6 odsto.
Iako u Njemačkoj i dalje mnogo građana smatra da uvođenje evra nije bila dobra ideja i onih, uglavnom starijih, koji misle da bi trebalo vratiti marku, njemački bankari su najvećim dijelom uvjereni da će povjerenje u evro biti vraćeno, a njemačka privreda upozorava da bi povratak na marku bio katastrofa, te da je Njemačka uveliko profitirala od evra.
Istraživanja koje je nedavno sprovela njemačka Kreditna banka za obnovu (KfW) pokazalo je da je zahvaljujući tome što koristi evro, Njemačka samo u protekle dvije godine svoje blagostanje uvećala za 50 do 60 milijardi evra.
Vraćanje na staru valutu, njemačku marku, ruiniralo bi njemačku privredu, a spašavanje evra ne isplati se samo Njemačkoj već i svakoj drugoj zemlji članici evro-zone, ukazano je u istraživanju.
U istraživanju se navodi i da je daleko jeftinije, kako za Njemačku tako za evro zonu kao cjelinu, da nastave mjere spašavanja evra i pomoći zemljama u krizi, nego što bi bio raspad monetarne unije i povratak na staru valutu.
Njemački ministar finansija Volfgang Šojble kaže da sadašnja kriza nikako nije kriza evra, već finansijska kriza. “Evro je stabilna valuta, uvijek je bio stabilan u proteklih deset godina, a stabilnost cena bila je veća nego u vrijeme njemačke marke. Vrijednost evra u odnosu na druge valute je stalno rasla. Mi imamo dužničku krizu u pojedinim zemljama evro-zone, i zbog isprepletanosti finansijskih tržišta u naše vrijeme postoji opasnost zaraze koja izaziva zabrinutost. Te zemlje moraju da uklone uzroke krize”, rekao je on. Beta