VAŠINGTON, Većina nacionalnih ekonomija u svijetu nalazi se u fazi stagnacije ili pada, ocijenio je sinoć prvi zamjenik direktora Međunarodnog monetarnog fonda (MMF) Džon Lipski.
On je istovremeno upozorio da se moraju preduzimati odlučne mjere radi izbjegavanja još težih posljedica zbog sadašnje krize u svjetskoj privredi.
“Na kraju trećeg kvartala ove godine većina razvijenih ekonomija praktično se nalazi u fazi stagnacije ili sasvim blizu pada”, rekao je Lipski, upozorivši u isto vrijeme i na neophodnost obuzdavanja inflatornih pritisaka.
Povratak svjetske ekonomije u “normalu” moguć je, ali će se to dogoditi postepeno, a ne naglo, smatra Lipski i dodaje da se u rješavanju problema nastalih u poslovanju sa niskoprinosnim i drugih hartijama od vrijednosti moraju primjeniti sistemske mjere.
Usporavanje tempa privrednog rasta u visokorazvijenim zemljama trebalo bi, prema riječima Lipskog, da utiče na snižavanje inflacije koja je ove godine, zbog drastičnog skoka cijena nafte i hrane, naglo uvećana.
Monetarna politika koju sada vode SAD i druge najrazvijenije zemlje je, kako ocijenjuje Lipski, primjerena situaciji. On, međutim, smatra da bi Evropska centralna banka i Banka Engleske trebalo da teže snižavanju vlastitih baznih kamata, jer se u britanskoj i ekonomiji zone evra sada osjeća pad privredne aktivnosti.
Lipski je ukazao, komentarišući najnovije akcije evropskih i američke centralne banke za povećanje likvidnosti, da je suma od 150 milijardi dolara, koliko je do polovine ove sedmice ubrizgano na finansijsko tržište Evrope i SAD, manja od prethodno otpisanih loših bankarskih potraživanja, pa bi budući priliv kapitala na tržište morao biti još ekspanzivniji.
Međunarodni ekonomisti procjenjuju da su dosadašnji gubici banaka i drugih finansijskih organizacija zbog globalne kreditne krize već premašili 500 milijardi dolara i da bi do kraja ove godine mogli da se uvećaju na “okruglo” bilion dolara.
Ocjenjujući aktuelna kretanja u brzo razvijajućim ekonomijama, kao što su, na primjer kineska i indijska, Lipski je rekao da se centralne banke u tim zemljama za sada drže devize “sačekaj i vidi”, mada neke među njima moraju da se ozbiljno uhvate u koštac sa inflacijom i zaoštre monetarnu politiku.
Visoki funkcioner MMF – a je rekao da su brzo rastuće ekonomije relativno izolovane od sadašnjih potresa na globalnim finansijskim tržištima, jer su nagomilale velike viškove u bilansu tekućih plaćanja, zahvaljujući ogromnim trgovinskim suficitima.