VAŠINGTON, Međunarodni monetarni fond (MMF) smatra da je evropska valuta precijenjena, da se dolar na srednji rok bliži stanju ravnoteže, dok je kineski juan veoma potcijenjen, uprkos postepenom jačanju, izjavio je zamenik izvršnog direktora MMF Džon Lipski (John Lipsky).
Prošle sedmice je zajednička valuta 15 zemalja članica evrozone u odnosu na dolar postigla novi rekord, premašivši vrijednost od 1,60 dolara, ali je od tada ponovo ispod tog nivoa.
Tako je američka valuta ugovarana u utorak u Londonu po 1,5913 za evro, prema 1,5922 prethodnog dana, pošto je 15. jula skliznula na 1,6038 za evro, najnižu vrijednost od uvođenja zajedničke evropske valute 1999. godine.
Izvoznici u evrozoni već se duže vrijeme žale da im jak evro veoma smeta u poslovanju.
Dolar je počeo da pada 2002. godine i od tog doba se njegov kurs, s manjim izuzecima, smanjivao praktično neprekidno, skliznuvši za 25 odsto u odnosu na valute vodećih trgovinskih partnera SAD.
Lipski je rekao da je takav sistematski pad kursa američke valute pomogao smanjenju trgovinskog deficita, sa kojim se SAD suočavaju već više godina, jer slabiji dolar čini američku robu manje skupom za strane kupce, a istovremeno strane proizvode čini skupljim na američkom tržištu.
Američki trgovinski deficit je smanjen na oko 5,5 odsto bruto domaćeg proizvoda, sa rekordnih sedam odsto 2005. godine.
Problem je, međutim, sada u skupoj nafti, koja pomaže stvaranju visokih suficita u zemljama izvoznicama te glavne energetske sirovine, a kao posljedica takvog razvoja se, prema MMF, mogu pojaviti novi rizici.
Pojedini zvaničnici MMF smatraju da bi te zemlje, Saudijska Arabija, na primjer, trebalo da revalorizuju svoje valute i da raskinu njihovu vezanost za dolar.
Uprkos snažnom padu vrijednosti, dolar je zadržao ulogu dominantne svjetske valute, kako u međunarodnoj trgovini, tako i kao rezervne valute, navodi MMF.
“Uprkos dramatičnim izjavama nekih ljudi, nema sumnje u to da će dolar zadržati centralnu ulogu, čak i pod pretpostavkom da će, postepeno, tu ulogu možda djeliti sa drugim valutama”, smatra Lipski.
Mnogi ekonomisti smatraju da su za uravnoteženje svjetske trgovine, sem deprecijacije dolara, uglavnom prema valutama s plivajućim kursom, od esencijalnog značaja i drugi elementi, uključujući aprecijaciju valuta u Aziji, povećanu potrošnju strane robe u Japanu i reforme radi podsticanja produktivnosti u Evropi, u čijoj se realizaciji i dalje zaostaje.