SARAJEVO, Rast plasmana kredita u BiH u prva četiri mjeseca ove godine blago je usporio, što je rezultat narušenog povjerenja između banaka i klijenata usljed ekonomske krize, kažu u Centralnoj banci BiH (CB BiH).
“Kreditiranje privrede i stanovništva, nakon stalnog rasta do kraja prošle godine, umireno je od početka ove godine, ali nema drastičnog urušavanja. Možemo reći da se održava na nivou iz decembra i novembra prošle godine, a novi plasmani sredstava realizuju se od povrata starih”, kaže Feriha Imamović, viceguvernerka CB BiH.
Prema podacima CB BiH, za prva četiri mjeseca ove godine ukupni kreditni plasmani iznosili su 14,445 miljardi KM i za oko 180 miliona KM su manji nego u novembru prošle godine, kada su dostigli maksimalnih 14,620 milijardi KM. U odnosu na decembar 2008, usporavanje u januaru iznosilo je 0,18 odsto, u februaru 0,09 odsto i u istom ritmu nastavljeno je sljedeća dva mjeseca.
Od ukupnih plasmana, na kratkoročne kredite odnosi se 3,739 milijardi, a na dugoročne 10,706 milijardi KM. Odnos kreditiranja privrede i stanovništva je i dalje podjednak. Stanovništvo je kratkoročno zaduženo 695 miliona, a dugoročno 5,902 milijardi KM, dok na zaduženje preduzeća otpada 2,573 milijardi kratkoročnih i 4,138 milijardi dugoročnih kredita.
Imamovićeva kaže da su razlozi za umirenje kreditnih aktivnosti poznati i da nisu samo problem BiH nego i zemalja okruženja, Evrope i cijelog svijeta.
“Narušeno je povjerenje klijenata u bankarski sektor i banaka prema klijentima. Manja je potražnja za kreditima, a banke su rigoroznije i opreznije kod procjene rizika”, pojašnjava Imamovićeva.
Dodaje da se oprez banaka pokazao opravdanim, a prvenstveno zahvaljujući takvoj politici stepen povrata kredita ostao je i dalje visok. Naglašava da postoji izvjesna bojazan za buduću kreditnu podršku razvoju BiH, prije svega za opstanak postojećih radnih mjesta i realizaciju poslova kompanija. Imamovićeva smatra razumljivim pritužbe privrednika i građana na banke zbog rasta cijena finansiranja i pooštrenih uslova kreditiranja, ali ističe i da banke imaju rizike i da moraju voditi opreznu politiku kako bi zaštitile deponente.
“Ne zaboravimo da su deponenti banke najčešće istovremeno i njeni klijenti”, podsjeća Imamovićeva.
Ipak, dodaje da je sreća BiH što je kurs konvertibilne marke stabilan, jer bi u protivnom kursne razlike drastično uticale na povećanje cijene kredita. Nezavisne n.